tag:blogger.com,1999:blog-75823514095092410092024-02-01T20:38:56.134-08:00Clube de Astronomia - Colégio Alcebíades - ViamãoEste blog tem por finalidade divulgar as atividades do Clube de Astronomia do Colégio Estadual Alcebíades Azeredo dos Santos, de Viamão.
E-mail: clubeastro.poli@gmail.comClube de Astronomia - Polihttp://www.blogger.com/profile/05431564986441082960noreply@blogger.comBlogger91125tag:blogger.com,1999:blog-7582351409509241009.post-10881455621805726622013-08-01T17:41:00.001-07:002013-08-01T17:41:12.214-07:00Astrônomos identificam pela primeira vez a cor de um planeta fora do Sistema Solar<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<iframe allowfullscreen='allowfullscreen' webkitallowfullscreen='webkitallowfullscreen' mozallowfullscreen='mozallowfullscreen' width='320' height='266' src='https://www.youtube.com/embed/w2gmjNpKh6M?feature=player_embedded' frameborder='0'></iframe></div>
<br />
Como a Terra, o HD 189733b é azul, segundo dados do Hubble<br />
<br />
exoplaneta<br />
O HD 189733b é um dos exoplanetas mais estudados pelos pesquisadores. Agora eles sabem que ele é azul — como a Terra (NASA, ESA, M. Kornmesser)<br />
<br />
Astrônomos usaram o telescópio espacial Hubble, da Nasa, para identificar, pela primeira vez, a cor de um planeta fora do Sistema Solar. O corpo escolhido foi o HD 189733b, localizado a 63 anos-luz – um dos exoplanetas mais próximos conhecidos pelos cientistas. Assim como a Terra, o HD 189733b é azul, segundo os pesquisadores.<br />
<br />
Os astrônomos descobriram que, quando o planeta se esconde atrás da estrela — e a passagem de luz é bloqueada — há uma pequena mudança no padrão de ondas que chegam à Terra. “A luz vai se tornando menos brilhante no espectro azul, mas não no verde ou vermelho. Isso significa que o objeto que desapareceu era azul”, diz Frederic Pont, da Universidade de Exeter, na Inglaterra.<br />
<br />
Segundo os cientistas, se o planeta pudesse ser observado diretamente, ele se pareceria com um ponto azulado, lembrando a Terra quando observada do espaço. As semelhanças, no entanto, terminam aí. Ao contrário da Terra, o tom azulado do HD 189733b não vem dos oceanos, mas de sua atmosfera turbulenta e tempestuosa. De dia, as temperaturas podem chegar a 1.000 graus Celsius, e de noite, a 800. A diferença de temperaturas faz com que fortes ventos percorram sua superfície a até 7.000 quilômetros por hora, carregando cortantes partículas de vidro, que refletem mais o azul do que o vermelho.<br />
<br />
<i>NASA, ESA, and G. Bacon (STScI)</i><br />
<br />
<i>CONHEÇA A PESQUISA</i><br />
<i><br /></i>
<i>Título original: The deep blue color of HD189733b: albedo measurements with HST/STIS at visible wavelengths</i><br />
<i><br /></i>
<i>Onde foi divulgada: periódico Astrophysical Journal Letters</i><br />
<i><br /></i>
<i>Quem fez: T. M. Evans, F. Pont, D. K. Sing, S. Aigrain, J. K. Barstow, J-M. D´esert, N. Gibson, K. Heng, H. A. Knutson e A. Lecavelier des Etangs</i><br />
<i><br /></i>
<i>Instituição: Universidade de Exeter, na Inglaterra; entre outras</i><br />
<i><br /></i>
<i>Dados de amostragem: Luz refletida pelo planeta HD 189733b conforme ele orbita em torno de sua estrela</i><br />
<div>
<i><br /></i></div>
<i>Resultado: Os pesquisadores descobriram que o planeta teria uma cor azul, semelhante à da Terra</i><br />
<i>A órbita do HD 189733b é muito pequena, e a luz refletida em sua superfície é muito fraca. Para investigar sua coloração, os pesquisadores usaram o espectrógrafo do Hubble. O aparelho mediu as mudanças na luz refletida pelo planeta durante toda a sua órbita.</i><br />
<i><br /></i>
Acesse aqui o artigo original: <a href="http://www.spacetelescope.org/static/archives/releases/science_papers/heic1311.pdf">http://www.spacetelescope.org/static/archives/releases/science_papers/heic1311.pdf</a>Clube de Astronomia - Polihttp://www.blogger.com/profile/05431564986441082960noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7582351409509241009.post-38465201200688445822013-08-01T17:37:00.004-07:002013-08-01T17:37:41.412-07:00Divulgadas novas imagens do meteorito que atingiu a Rússia<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="http://veja3.abrilm.com.br/assets/images/2013/7/164641/meteoro-Chelyabinsk-Russia-02-size-598.jpg?1375127527" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="360" src="http://veja3.abrilm.com.br/assets/images/2013/7/164641/meteoro-Chelyabinsk-Russia-02-size-598.jpg?1375127527" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Rasto do meteorito de Tcheliabinsk visto do espaço (EUMETSAT/Divulgação)</td></tr>
</tbody></table>
Imagens que mostram o rastro do meteorito que atingiu a região de Tcheliabinsk, na Rússia, em fevereiro deste ano foram publicadas na edição de 16 de julho do periódico Geophysical Research Letters. As imagens foram captadas por satélites e localizadas pelo engenheiro espacial e geofísico Simon R. Proud, da Universidade de Copenhagen, na Dinamarca.<br />
<br />
O meteorito que caiu em Tcheliabinsk deixou mais de 900 feridos e chamou atenção para o fato de que colisões com esses corpos celestes são frequentes, mas costumam ocorrer em regiões desabitadas, onde causam menos danos. De acordo com Proud, o mesmo método que o ajudou a encontrar as imagens do meteorito russo poderá ser usado no futuro para encontrar imagens de outros corpos celestes.<br />
<br />
EUMETSAT/DivulgaçãoClube de Astronomia - Polihttp://www.blogger.com/profile/05431564986441082960noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7582351409509241009.post-9172133842499912992013-07-26T12:24:00.001-07:002013-07-26T12:24:43.538-07:00IAG-USP: quinto dia (e último)<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://fbcdn-sphotos-g-a.akamaihd.net/hphotos-ak-ash3/26356_555015287889581_2082775436_n.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="480" src="https://fbcdn-sphotos-g-a.akamaihd.net/hphotos-ak-ash3/26356_555015287889581_2082775436_n.jpg" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Início da aula de Estruturas do Universo do Prof. Eduardo Cypriano.</td></tr>
</tbody></table>
Chegamos na sexta-feira, continua frio em São Paulo e está chegando ao fim o Curso de Extensão Universitária: Introdução à Astronomia e à Astrofísica, realizado no Instituto de Astronomia, Geofísica e Ciências Atmosféricas (IAG) da Universidade de São Paulo (USP).<br />
<br />
Pela manhã, as palestras versaram sobre o estudo do Universo, a Cosmologia. A primeira, do Prof. Eduardo Cypriano, foi intitulada "Estruturas do Universo", referindo-se às galáxias e seus comportamentos, aglomerados e composição. Já a segunda, do Prof. Ademir Lima foi propriamente sobre Cosmologia e o controverso assunto da matéria/energia escura. Atualmente, é aceito que o Universo seja composto por 18% de gás ionizado do meio intergalático, 2-3% de matéria luminosa e 80% de matéria escura.<br />
<br />
A Cosmologia é matéria recente, tendo início Há 100 anos, aproximadamente. Inicia com Einsten em 1917 com a Relatividade Geral e o Modelo do Universo Estático, passando por Friedmann e o Big Bang, 1929 com Hubble, 1965 e a Radiação Cósmica de Fundo 3K e 1998 com o Universo Acelerado pela análise de supernovas.<br />
<br />
Pela tarde, houve divulgação sobre o programa de Pós-Graduação do IAG/USP e por fim, a avaliação do curso.<br />
<br />
Fica aqui o reconhecimento de um evento brilhantemente organizado, desde as aulas, passando pelo material, pontualidade e presteza de todos os envolvidos, além da troca de experiências com entusiastas da Astronomia de todos as regiões do país.Clube de Astronomia - Polihttp://www.blogger.com/profile/05431564986441082960noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7582351409509241009.post-51177370832174896692013-07-26T05:43:00.000-07:002013-07-26T05:43:00.594-07:00IAG-USP: quarto dia - visitas ao Radio Telescópio e Observatório<b>Visitas ao Radio Telescópio do Itapetinga (Atibaia) e ao Observatório Abrahão de Moraes na Serra dos Cocais (Valinhos)</b><br />
<br />
Saindo pela fria manhã, a primeira parada foi no Rádio Telescópio do Itapetinga em Atibaia, a aproximadamente 1h15 de São Paulo. Itapetinga é o nome de um dos picos das montanhas que cercam o rádio telescópio, no bairro Ribeirão dos Porcos.<br />
<br />
O rádio telescópio capta ondas de rádio advindas do espaço em dada frequência. E este telescópio não está exposto, sedo protegido por uma cúpula de lona. O diâmetro da antena é de 13,7 m. O custo atual da instação desta estrutura gira em torno de 1 milhão de reais, sengundo informações. O ideal é que todo o artefato fosse rodeado por montanhas, um escudo natural, a fim de reduzoir as interfereências das emissões de rádio de fontes terrestres.<br />
<br />
Foi mostrada toda a estrutura e a forma de captação, coleta e tratamento dos dados.<br />
<br />
Pela tarde, o deslocamento foi até o Observatório Abrahão de Moraes, localizado na Serra dos Cocais, na divisa Valinhos-Vinhedos. Ele é cercado por mata nativa, com flora e fauna preservados<br />
Nele há telescópios abertos à visitação pública e escolas. E eles estão em abrigos cujo teto pode ser aberto para a observação.<br />
<br />
Um deles é usado no programa "Telescópio na Escola", onde dispondo de computador e internet pode-se controlar o teçlescópio de forma remota. Sobre o projeto: www.telescopiosnaescola.pro.br.<br />
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi4NZAlbGcIpno6pbXtr-QggxYtpe0qn9tr9Kc5zwLu1ltTZimfUSIKqm2Pp8rPyP1VGzFD5s0_PxMrsShmoFqCUG2R5gDAoeWlE8dFSG2qETGyQln1zatGJ9VKO_pFvFovFndyoymKHuei/s1600/radiotelescopio_eu2.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="480" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi4NZAlbGcIpno6pbXtr-QggxYtpe0qn9tr9Kc5zwLu1ltTZimfUSIKqm2Pp8rPyP1VGzFD5s0_PxMrsShmoFqCUG2R5gDAoeWlE8dFSG2qETGyQln1zatGJ9VKO_pFvFovFndyoymKHuei/s640/radiotelescopio_eu2.JPG" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Este signatário (que estava com frio) e o a cúpula que abriga o Rádio Telescópio de Atibaia.</td></tr>
</tbody></table>
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhsHlk_mzV0XLmTgjYa-ifW-4NT-q_5gQPfXTWDtmHNoVAbvV-EtYRG4EfW-xmulIdNL7oxAUBpIekgI2KEU2cWFsy116Vb19izf_mhV17RZs2dlga23e72GCnMtbjxjredgFghlMzfsso4/s1600/radiotelescopio1.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="480" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhsHlk_mzV0XLmTgjYa-ifW-4NT-q_5gQPfXTWDtmHNoVAbvV-EtYRG4EfW-xmulIdNL7oxAUBpIekgI2KEU2cWFsy116Vb19izf_mhV17RZs2dlga23e72GCnMtbjxjredgFghlMzfsso4/s640/radiotelescopio1.JPG" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Rádio Telescópio de Atibaia.</td></tr>
</tbody></table>
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh8VZadfiShMaRjeFdHRzJ2AGBbEMF-GR1P8qHyE0B96A6xLmZHxTm3QB75xAHm1Ywyrp5_20Xsi-IhDtzyaZKMs5gWcCPClwhIc9TfWubWYraWKjqT-bRfwlxI8elyZdqNENN31WDE9Zr6/s1600/IMG_0056.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="480" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh8VZadfiShMaRjeFdHRzJ2AGBbEMF-GR1P8qHyE0B96A6xLmZHxTm3QB75xAHm1Ywyrp5_20Xsi-IhDtzyaZKMs5gWcCPClwhIc9TfWubWYraWKjqT-bRfwlxI8elyZdqNENN31WDE9Zr6/s640/IMG_0056.JPG" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Uma calorosa recepção quadrúpede.</td></tr>
</tbody></table>
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj0mWRdXnh_NWcUGMDsXtlDP9o_8NCoy8o0172LeZtV3hlObcP4daM4Su7W_Z3Wjah5qktLe1P72bMSuttW3hXcbuKyXB7vqtpdyP3NQnHUMNUrni3B0JHodLr8jTBanFstSdVJo_Yp1kKQ/s1600/antena.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="480" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj0mWRdXnh_NWcUGMDsXtlDP9o_8NCoy8o0172LeZtV3hlObcP4daM4Su7W_Z3Wjah5qktLe1P72bMSuttW3hXcbuKyXB7vqtpdyP3NQnHUMNUrni3B0JHodLr8jTBanFstSdVJo_Yp1kKQ/s640/antena.JPG" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Antena do Rádio Telescópio.</td></tr>
</tbody></table>
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjAU0JyN-XMpfu2By5Wa2AUYAffcVtsGZCjEuRR_ZoE1Jb8d_0VflqWNoSFkHZ39Gfj4naqItBs4tCrpkqhTFz0JaX_JNeHKjNU_0dHAVR9wKReTQTftIyRfYPOwmC_xWfj0GqQnrIBRsU5/s1600/telescopio1.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="480" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjAU0JyN-XMpfu2By5Wa2AUYAffcVtsGZCjEuRR_ZoE1Jb8d_0VflqWNoSFkHZ39Gfj4naqItBs4tCrpkqhTFz0JaX_JNeHKjNU_0dHAVR9wKReTQTftIyRfYPOwmC_xWfj0GqQnrIBRsU5/s640/telescopio1.JPG" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Um dos telescópios do observatório de Valinhos.</td></tr>
</tbody></table>
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiwlOavydTf72OZnA7ZRuoGEyZ9ESn7WMGN3sO9wAYmhFvsNDhyrYnbGqua2IAZ7T6v9W-SAXoo8nWGYv9tCOlT8skpQWp3JafW6T5Fje5qm8nCQ0fPxImGl_VRHJoAzBdmxo8PViKCkdRv/s1600/telescopio2.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="480" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiwlOavydTf72OZnA7ZRuoGEyZ9ESn7WMGN3sO9wAYmhFvsNDhyrYnbGqua2IAZ7T6v9W-SAXoo8nWGYv9tCOlT8skpQWp3JafW6T5Fje5qm8nCQ0fPxImGl_VRHJoAzBdmxo8PViKCkdRv/s640/telescopio2.JPG" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Este telescópio pode ser operado remotamente para observações em escolas.</td></tr>
</tbody></table>
Clube de Astronomia - Polihttp://www.blogger.com/profile/05431564986441082960noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7582351409509241009.post-92020206097448768612013-07-26T05:34:00.001-07:002013-07-26T05:34:12.913-07:00IAG-USP: Terceiro dia<b>* Formação e evolução estelar - Prof. Augusto Domineli</b><br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://fbcdn-sphotos-g-a.akamaihd.net/hphotos-ak-ash3/993359_554192544638522_1439959099_n.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="480" src="https://fbcdn-sphotos-g-a.akamaihd.net/hphotos-ak-ash3/993359_554192544638522_1439959099_n.jpg" width="640" /></a></div>
<br />
Giordano Bruno - estrelas eram sóis com sistemas planetários. Absurdo para a época.<br />
No século 19, iniciam as medidas de brilho, distância e massa. Como consequência, mais adiante, vem a classificação espectral, o disgrama HR e a sequência principal.<br />
<br />
Luminosidade do Sol = 40 bilhões de megatons/segundo. A estrela Eta Carinae equivale, em luninosidade, a 5 milhões de sóis. O tempo de vida dependem da massa da estrela, o que também influencia na sua luminosidade. Estrelas grandes vivem "pouco"; as pequenas duram mais.<br />
<br />
O nascimento de uma esttela se dá em uma nuvem de poeira e gás escura e fria. A Lei de formação das estrelas depende da massa inicial (pirâmide de estrelas), que tembém depende do tamanho da nuvem. Formam-se poucas estrelas massivas (ponta da pirâmide) e na sequência, mais estrelas de massas menores. Estrelas de massa maior que 100Msol se colapsam em buracos negros.<br />
<br />
Estrelas de grande massa formam elementos ditos alfa: 12C + 4He = 16O; 16O + 4He = 20Ne e etc., até o 56Fe. Os elementos que não são múltiplos de quatro sção formados por capturas de nêutrons e por decaiemento beta.<br />
<br />
A morte de uma grande estrela: queima elementos leves até o ferro, formando uma "bola de ferro"; quando a estrela não se sustenta, podendo atingir mais de 1 bilhão de graus Kelvin. Ela emite nêutrons, as camadas implodem e se dá a formação da supernova.<br />
<br />
No Big Bang há a nucleossintese primordial: formação entre 1 a 100 segundos de 90% de H e 10 % de He. As estrelas formaram os demais elementos. Entre 10 e 100 milhões de anos após formaram-se muitas estrelas grandes (1a. geração).<br />
<br />
<br />
<b>* Estágios finais da evolução estelar - Prof. Jorge Horvath</b><br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://fbcdn-sphotos-f-a.akamaihd.net/hphotos-ak-prn1/60783_554192647971845_1238576558_n.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="480" src="https://fbcdn-sphotos-f-a.akamaihd.net/hphotos-ak-prn1/60783_554192647971845_1238576558_n.jpg" width="640" /></a></div>
<br />
<br />
Características das estrelas de acordo com a massa (relativas à massa do Sol);<br />
- < 0,08 Msol = anãs marrons (estrelas "frustradas");<br />
- entre 0,08 e 8 Msol = geram até carbono e oxigênio;<br />
- entre 8 e 25 Msol = geran até ferro;<br />
- entre 35 e 100Msol = buracos negros;<br />
- acima de 100 Msol = limite natural.<br />
<br />
No caso das anãs brancas, há o contraponto entre a gravidade (que tenta implodir a estrela) e a pressão interna, o que resulta num raio pequeno segurado pelo equilíbrio hidrostático.<br />
Estrela de nêutrons: supermassivas, compactas e de grande gravidade.<br />
<br />
Buracos negros: colapso de estrelas massivas, evidenciada pelo surto de raios gama. A borda é o horizonte de eventos.<br />
<br />
<br />
<b>Tarde</b><br />
<b>*A Via Láctea - Prof. Jacques Lépine</b><br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://fbcdn-sphotos-d-a.akamaihd.net/hphotos-ak-prn1/67794_554192814638495_1559613134_n.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="480" src="https://fbcdn-sphotos-d-a.akamaihd.net/hphotos-ak-prn1/67794_554192814638495_1559613134_n.jpg" width="640" /></a></div>
<br />
<br />
Medidas de distância na galáxia: por paralaxe (para as mais próximas) e pelo brilho (distantes). No final de 2013, será lançado o satálite Gaia, que poderá medir distâncias de estrelas até 2 kpc (quiloparsecs).<br />
<br />
Basicamente, a Via Láctea é formada pelo disco (cuja coesaão é mantida pela gravidade), o bojo (com estrelas amareladas) e o halo (estrelas distribuidas esfericamente). Também há a barra, de tamanho de 6 kpc (a galáxia é classificada como espiral barrada). Tem diâmetro de aproximadamente 30 kpc. Mas há grande dificuldade de estudá-la, pois estamos dentro dela.<br />
<br />
Composição da galáxia: estrelas (~ 100 bilhões), gás, raios cósmicos (partículas de alta energia) e campo magnético.<br />
<br />
Meio interestelar (MI): com resto de supernovas, região HII (hidrogênio ionizado, ou seja, H+) e nebulosas planetárias (estrelas que no fim da vida ejetam, gases ionizados por partículas de alta energia).<br />
<br />
No centro da galáxia há um buraco negro, cuja distância ao Sol é de 8,2 kpc, o que equivale, aproximadamente, a 24 quatrilhões de quilômetros!<br />
<br />
<b>* As Galáxias - Profa. Ruth Gruenwald</b><br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://fbcdn-sphotos-h-a.akamaihd.net/hphotos-ak-prn1/1016386_554193194638457_799822922_n.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="480" src="https://fbcdn-sphotos-h-a.akamaihd.net/hphotos-ak-prn1/1016386_554193194638457_799822922_n.jpg" width="640" /></a></div>
<br />
<br />
A astronomia extragalática vem já do século 18, com o catálogo de C. Massier. Ads galáxias são conjunto de estrelas e meio estelar (MI).<br />
<br />
As galáxias apresentam diversas formas e tamanhos (de anãs a gigantes).<br />
<br />
Hubble (1926) classificou-as pela forma: elipticas, lenticulares, espirais (com e sem barra) e irregulares.<br />
<br />
- elipticas (E); classificadas de E0 a E7, sendo que a 0 é circular e 7 é eliptica;<br />
- espirais (S): as normais (Sa, Sb, Sc) e barradas (SBa, SBb e SBc);<br />
- irregulares (Irr): são assimétricas e com MI;<br />
<br />
Propriedades:<br />
- dimensões: de 0,1 kpc a 2 Mpc;<br />
- luminosidade: de 2.10E5 Lsol até 10E12 Lsol;<br />
- rotação: elipticas (baixa) e espirais (alta);<br />
- massa: de 10E5 a 10E12 Msol;<br />
- quantidade de MI;<br />
- estrelas: jovens e velhas;<br />
<br />
Galáxias próximas a nossa: Grande e Pequena Nuvem de Magalhães. Na velocidade da Nave Voyager (17 m/s), levaria 750 milhões de anos para chegar lá!Clube de Astronomia - Polihttp://www.blogger.com/profile/05431564986441082960noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7582351409509241009.post-19692778159428445042013-07-24T04:53:00.002-07:002013-07-24T04:53:11.404-07:00IAG-USP - Segundo dia<b>Manhã</b><br />
<b><br /></b>
<b>* Astronomia Dinâmica - Profa. Tatiana Michtchenko</b><br />
<b><br /></b>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://fbcdn-sphotos-f-a.akamaihd.net/hphotos-ak-prn2/1069301_553641824693594_1613040477_n.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="480" src="https://fbcdn-sphotos-f-a.akamaihd.net/hphotos-ak-prn2/1069301_553641824693594_1613040477_n.jpg" width="640" /></a></div>
<b><br /></b>
<b><br /></b>
Abordou um breve histórico da Astronomia, passando por Ptolomeu, Copérnico, Kepler, Galilei e Isaac Newton, desde o heliocentrismo, o geocentrismo e as leis da mecânica terrestre e celeste.<br />
<br />
Foi feita referência de todo o embasamento matemático para a avaliação da dinâmica dos corpos celestes, o que pôde, dentre outras coisas, prever, quando do estudo do movimento de Urano, prever a existência de outro planeta próximo, Netuno, descoberto tempos depois.<br />
<br />
O Cinturão de Asteróides existe porque Júpiter, por sua atuação gravitacional, impediu que estes fragmentos se reunissem e formassem um novo planeta. Também sobre asteroides, cabe resslatar que no estudo de suas trajetórias foi formatada a Escala de Torino (The Torino Scale), que mede a probabilidade de um corpo destes se chocar com a Terra com cores: desde o branco (sem perigo), verde (normal), amarelo (atenção), laranja (cuidado) e vermelho (1005 de chance de colisão).<br />
<br />
O asteroide Apophis, com 400 m de diâmetro, apresenta alta probabilidade de colisão com a Terra em abril de 2036. O artigo "<i>On the deflections of asteroides with mirrors</i>", disponível na internet, sugere o uso de satélites para desvio da trajetória do asteroide.<br />
<br />
<br />
<b>* Exoplanetas - Prof. Sylvio Mello</b><br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://fbcdn-sphotos-h-a.akamaihd.net/hphotos-ak-frc1/1003490_553642211360222_1580496513_n.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="480" src="https://fbcdn-sphotos-h-a.akamaihd.net/hphotos-ak-frc1/1003490_553642211360222_1580496513_n.jpg" width="640" /></a></div>
<br />
<br />
A busca e descoberta de exoplanetas (planetas fora do Sistema Solar) é difícil, devido a sua pouca luminosidade, geralmente ofucasa por uma estrela próxima.<br />
<br />
As observações são indiretas. Quando uma estrela procorre uma trajetória reta, não há um planeta por perto para interferir, como por exemplo, a estrela de Barnard. Quando a trajetória da esterela é veriável, há grande chance de haver um planeta interagindo.<br />
<br />
Mas como medir? Por meio da velocidade da estrela, verficada pela decomposição da luz e análise das suas linhas (raias) de absorção. Neste ponto, pode-se verificar o efeito Doppler, para determinar o afastamento ou a aproximação da estrela.<br />
<br />
Se duas medidas das raias mostrar um deslocamento das mesmas, a velocidade da esttrela está variando; a interação gravitacional de um possível planeta pode ser o motivo.<br />
<br />
<br />
<b>Tarde</b><br />
<b><br /></b>
<b>* O Sol: o gigante do Sistama Solar - Profa. Vera Jatenco</b><br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://fbcdn-sphotos-b-a.akamaihd.net/hphotos-ak-ash3/1014455_553727508018359_2066755896_n.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="480" src="https://fbcdn-sphotos-b-a.akamaihd.net/hphotos-ak-ash3/1014455_553727508018359_2066755896_n.jpg" width="640" /></a></div>
<br />
<br />
A aula abordou uma descrição detalhada sobre a estrutura e as características da nossa estrela mais próxima. A energia produzida no núcleo, que depende de altas temperaturas e densidade, é transportada até a superfície do Sol (fotosfera) e depois emana para o meio interplanetário. No núcleo, a temperatura pode alcançar incríveis 15 milhões de graus Kelvin!<br />
<br />
Esta energia é transportada por irradiação zona radiativa) e convecção (zona convectiva). Este processo é lento, sendo que a luz pode levar 1,5 milhão de anos para ir do núcleo à superfície.<br />
<br />
O interior do Sol é estudado através da heliosismografia, ou seja, os sismos solares (heliomotos).<br />
Em realção às manchas solares, estas apresentam forte campo magnético, que inibe a convecção e, desta forma, é uma zona "mais fria".<br />
<br />
O Sol apresenta uma rotação diferencial: o equador gira mais rápido (25 dias) do que os polos (34 dias).<br />
<br />
Do núcleo à cromosfera, a temperatura diminui; entretanto, na zona de transição, a temperatura aumenta até ma coroa solar (em torno de 1 milhão de graus Kelvin). Explicações: a zona convectiva gera ondas acústicas, que alcançam a zona de transição e nela se dissipam, gerando aquecimento, mas isto justifica apenas o aquecimento inicial.<br />
<br />
Vento solar: carrega cerca de 1 milhão de toneladas de plasma aquecido (a 100 mil graus Kelvin) e carregado (prótons, elétrons e íons) por segundo. Esta é a forma de perda de massa por parte das estrelas. Este vento solar interage com o campo magnético da Terra, o que gera nos pólos terrestres as auroras boreal e austral.<br />
<br />
Atividade solar: ciclo de 11 anos, onde há aumento e diminuição de manchas solares. O ciclo magnético dura 22 anos, com inversão dos polos magnéticos. Nisto podemos relatar o Mínimo de Maunder, que durou em torno de 70 anos (entre os séculos 17 e 18), o que gerou uma pequena glaciação. Um bom artigo pode ser obtido em: <i>The Maunder Minimum - John A. Eddy - Science, New Series, Vol. 192, No. 4245. (Jun. 18, 1976), pp. 1189-1202</i>.<br />
<br />
<br />
<b>* Estrelas - Prof. Jorge Meléndez</b><br />
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://fbcdn-sphotos-a-a.akamaihd.net/hphotos-ak-prn1/1016881_553761231348320_1766542817_n.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="480" src="https://fbcdn-sphotos-a-a.akamaihd.net/hphotos-ak-prn1/1016881_553761231348320_1766542817_n.jpg" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><br /></td></tr>
</tbody></table>
As estrelas tem seu estudo baseado, dentre outras coisas, pelas suas cores e luminosidade, o que revela sua temperatura. Uma das consequências é o Diagrama HR e as linhas espectrais, que revelam a composição química das estrelas. Também pode-se determinar a massa e a idade das mesmas.<br />
<br />
Uma dos fatos interessantes é a presença de <i>astrônomas </i>no estudo das linhas espectrais.Clube de Astronomia - Polihttp://www.blogger.com/profile/05431564986441082960noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7582351409509241009.post-445217814274853362013-07-23T05:03:00.000-07:002013-07-23T05:03:02.851-07:00Estádio da USPSei que esta postagem não é de Astronomia, mas vale a pena: este é o estádio da USP, que no espaço tem dois campos de futebol, e em outros espaços, mais campos e inúmeras quadras. Um belo centro poliesportivo. E abaixo das arquibancadas, fica o alojamento onde este signatário está.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://fbcdn-sphotos-d-a.akamaihd.net/hphotos-ak-frc1/1005761_553605671363876_68197834_n.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="480" src="https://fbcdn-sphotos-d-a.akamaihd.net/hphotos-ak-frc1/1005761_553605671363876_68197834_n.jpg" width="640" /></a></div>
<br />Clube de Astronomia - Polihttp://www.blogger.com/profile/05431564986441082960noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7582351409509241009.post-26766865333647591942013-07-23T04:59:00.005-07:002013-07-23T04:59:46.685-07:00IAG-USP - 1o. dia (tarde)Pouco posso dizer das primeiras duas palestras, pois devido ao atraso do ônibus, cheguei bem atrasado (11h30), ou seja, sou réu confesso.<br />
<br />
Pela tarde tivemos a palestra sobre "Astrometria" com o professor Ramachrisna Teixeira. Alguns apontamentos:<br />
<br />
- observar um astro: pegar sua luz e extrair informações, como intensidade e direção ;<br />
<br />
- observar o movimento dos astros no céu diurno e noturno, diáriamente e anualmente;<br />
<br />
- dia sideral: duas passagens consecutivas pelo ponto vernal pelo meridiano superior (= rotação da Terra, ou seja, a Terra dá 366 voltas);<br />
<br />
- dia solar: período de duas passagens do Sol pelo ponto vernal (diferente da rotação da Terra, ou seja, 365 vezes, que dura, cada uma, 23h56min); o Sol, no seu movimento relativo às estelas, "atrasa" 4 minutos/dia;<br />
<br />
- movimento aparente dos planetas em relação às estrelas gera a laçada;<br />
<br />
- definições sobre: esfera celeste e meridiano local (esfera celeste do local em que o observador está), zênite e nadir,polos sul e norte celeste, horizonte, equador celeste e ecliptica e ponto vernal (ponto de coincidência entre o equador celeste e a ecliptica);<br />
<br />
- posição dos astros: dada pela declinação (distância ângular entre a estrela e o equador celeste) e a ascensão reta (distância angular entre a projeção da estrela no equador ceneste e o ponto vernal);<br />
- objetivo da Astrometria: medir distâmncia de objetos extra-galáticos, galáticos e do Sietama Solar.<br />
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://fbcdn-sphotos-g-a.akamaihd.net/hphotos-ak-ash4/1003827_553605231363920_656897858_n.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="480" src="https://fbcdn-sphotos-g-a.akamaihd.net/hphotos-ak-ash4/1003827_553605231363920_656897858_n.jpg" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><span style="text-align: start;"><span style="font-size: x-small;">Professor Ramachrisna Teixeira e a Astrometria: observar é preciso.</span></span></td></tr>
</tbody></table>
<br />
Na sequência, o prof. Enos Picazzio proferiu a palestra sobre o Sietama Solar: origem, formação, composição.<br />
- estrelas grandes se formam rápido mas vivem menos;<br />
<br />
- o material próximo das esttelas têma alto ponto de fusão, gerando planetas rochosos; mais longe ficam os gases, que geram os planetas gasosos;<br />
<br />
- Mercúrio: pouco se sabe (conhece-se mais sobre Marte, que é mais longe); Vênus não tem campo magnético, motivo pelo qual sua atmosfera foi praticamente eliminada pelo vento solar;<br />
<br />
- Marte: hemisfério norte com atividade vulcânica que cobriu crateras, o que não ocorreu com o hemisfério sul; a crosta tem grande espessura, ressaltada pelo fato de resistir ao grande peso do Monte Olimpo;<br />
<br />
- a atmosfera planetária depende da velocidade de escape das moléculas, que depende por sua vez da massa do planeta; planetas pequenos (como a Terra) não seguram moléculas pequenas (como o H2); planetas grandes seguram grande quantidade de gases;<br />
<br />
- Io, satélite de Júpiter, é o mais ativo em atividade vulcânica, causada pelo efeito de marés;<br />
<br />
- Plutão: objeto da Região Transnetuniana que, por alguma perturbação, se aproximou e acabou sendo considerado por muito tempo planeta;<br />
<br />
- zona habitável: região em que um corpo celeste pode ter água líquida; esta zona pode se deslocar com o tempo.<br />
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://fbcdn-sphotos-a-a.akamaihd.net/hphotos-ak-ash4/1005779_553605371363906_1812588992_n.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="480" src="https://fbcdn-sphotos-a-a.akamaihd.net/hphotos-ak-ash4/1005779_553605371363906_1812588992_n.jpg" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Prof. Enos Picazzio e o Sietama Solar em detalhes.</td></tr>
</tbody></table>
<br />Clube de Astronomia - Polihttp://www.blogger.com/profile/05431564986441082960noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7582351409509241009.post-25510107139613931052013-07-22T09:56:00.003-07:002013-07-22T09:56:51.553-07:00IAG-USP - primeiro diaDepois de 21 horas de viagem (que seriam 18 horas, mas engarrafamentos em Laguna e no Paraná atrasaram o ônibus), cheguei no Terminal Rodoviário do Tietê. Mais 45 minutos de táxi e estou aqui no alojamento do CEPEUSP.<br />
<br />
Daqui, um ônibus circular para o IAG - Instituto de Astronomia, Geofísica e Ciências Atmosféricas da USP para o Curso de Extensão Universitária: "Introdução à Astronomia e à Astrofísica". Abaixo, a entrada do prédio.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://fbcdn-sphotos-e-a.akamaihd.net/hphotos-ak-ash3/1012195_553136878077422_583421227_n.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="480" src="https://fbcdn-sphotos-e-a.akamaihd.net/hphotos-ak-ash3/1012195_553136878077422_583421227_n.jpg" width="640" /></a></div>
<br />
A seguir, mais informações.Clube de Astronomia - Polihttp://www.blogger.com/profile/05431564986441082960noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7582351409509241009.post-47232165702912161292013-05-10T07:32:00.001-07:002013-05-10T07:32:20.176-07:0016a. OBA no Colégio AlcebíadesNo dia 10 de maio aconteceu a 16a. edição da Olimpíada Brasileira de Astronomia, a OBA, em todo o país. E mais uma vez o Colégio Estadual Alcebíades Azeredo dos Santos participou deste evento nacional. Um total de 20 aluno do Ensino Médio fizeram a prova pela parte da manhã. É a quinta vez que o CEAAS participa da olimpíada.<br />
<br />
A OBA tem a organização comandada pelo Prof. Dr. João Batista Canalle, do Instituto de Física da Universidade do Estado do Rio de Janeiro (UERJ). Todos os participantes receberão certificado.<br />
<br />
Confira algumas imagens.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://fbcdn-sphotos-g-a.akamaihd.net/hphotos-ak-ash4/485524_520409408016836_1750593403_n.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="480" src="https://fbcdn-sphotos-g-a.akamaihd.net/hphotos-ak-ash4/485524_520409408016836_1750593403_n.jpg" width="640" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://fbcdn-sphotos-g-a.akamaihd.net/hphotos-ak-ash4/302937_520410298016747_1433883400_n.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="480" src="https://fbcdn-sphotos-g-a.akamaihd.net/hphotos-ak-ash4/302937_520410298016747_1433883400_n.jpg" width="640" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://fbcdn-sphotos-h-a.akamaihd.net/hphotos-ak-prn1/946614_520410328016744_745657983_n.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="480" src="https://fbcdn-sphotos-h-a.akamaihd.net/hphotos-ak-prn1/946614_520410328016744_745657983_n.jpg" width="640" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<br />Clube de Astronomia - Polihttp://www.blogger.com/profile/05431564986441082960noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7582351409509241009.post-82184009865523717322013-04-20T16:29:00.000-07:002013-04-20T16:31:21.495-07:00EREA Lajeado - 3º e último dia<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEic3srYvolU7hWDwrsSTxrpww5wtW__c2obuMau6OrW9dcB4KJoPg3qb_rCvQKdX84YeEomKY-8BFi1Dk0z0VAbLB8FUP-L6QPqOxOd-NTZO0CQBkXpyvt9Z1mMKBc31uFjnq_yRqcjz8kW/s1600/IMG_20130420_082432_0.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEic3srYvolU7hWDwrsSTxrpww5wtW__c2obuMau6OrW9dcB4KJoPg3qb_rCvQKdX84YeEomKY-8BFi1Dk0z0VAbLB8FUP-L6QPqOxOd-NTZO0CQBkXpyvt9Z1mMKBc31uFjnq_yRqcjz8kW/s320/IMG_20130420_082432_0.jpg" width="240" /></a>A manhã deste sábado, 20, reservou as últimas atividades do EREA de Lajeado. Abrindo os trabalhos, tivemos a ótima palestra do Prof. Germano Bruno Afonso sobre Astronomia nos diferentes povos, com ênfase na astronomia indígena. <br />
<br />
O prof. Germano, com uma fala descontraída e que atraiu muito a atenção dos ouvintes, apontou que as o Sol, a Lua e as contelações sempre foram usadas pelos povos indígenas brasileiros no seu cotidiano, relacionando com o clima, chuvas, estiagem, enchente e vazante de rios, fauna (épocas de caça), flora, roçado, plantio, colheita, época de malária, etc. <br />
<br />
Outro apontamento foi para a cultura mística, como o Caminho de Peabiru, similar ao Caminho de Compostela (campo de estrelas), ou seja, usando a Via-Láctea para orientação. Um exemplo claro e registrado é do espanhol Dom Álvãr Nuñez Cabeza de Vaca, governador do Paraguai, que pertiu do litoral catarinense chegando até Assunção guiando-se pelo Caminho de Peabiru.<br />
<br />
Outro ponto destacado são as constelações segundo a cultura in´dígena. Uma delas é a do cervo, formada, dentre outras, pelas consteçaões do Cruzeiro do Sul e do "falso" Cruzeiro do Sul. Outra é a Borboleta, formada pelo quadrilátero da Constelação de Órion. Os caigangues e os bororos consideram este quadrilátero a Constelação do Jabuti.<br />
<br />
A Lua (Jacy para os guaranis) é a base do calendário indígena. Além de influenciar o comportamento humano e dos animais. Por exemplo é a caça, que é feita em dia de lua cheia, devido à claridade, que faz que os animais também saiam em busca de alimento.<br />
<br />
Após o intervalo, o fechamento foi feito pelo Prof. Rodolfo Langhi, da UNESP de Bauru, com a palestra "Desafios e possibilidades da Educação em Astronomia no Brasil". Langhi demonsyra que os locais destinados à Astronomia são poucos no Brasil: 45 planetários, 95 observatórios e 231 clubes de Astronomia. <br />
<br />
Também aponta dificuldades para o Ensino da Astronomia: declínio do conteúdo de Astronomia no ensino básico; lacunas na formação dos docentes, carência de material bibliográfico, espetacularização da mídia e sensacionalismo exagerado sobre temas e fenômenos astronômicos, erros conceituais em livros didáticos e a falta do hábito de olhar para o céu.<br />
<br />
Desta forma, chegou ao fim mais uma edição do Encontro Regional de Ensino de Astronomia, mais uma vez primamdo pela orgalização e pelo interesse pelos assuntos astroñômicos. Até o proximo evento!<br />
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjoJoYNKwZUDC0MVlZge_eau6MW56PZfprhLtuRTV-aSUvuTmK_w-j_Fyk7qmVNl2kTSXdTfGzmBgN7NQ0BWJevIK4Q8uLvUC9ylfmsYcnSJNeZW3gtIcdvH5SftTddAMEbqEpu-cr24lD9/s1600/IMG_20130420_081103_0.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="480" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjoJoYNKwZUDC0MVlZge_eau6MW56PZfprhLtuRTV-aSUvuTmK_w-j_Fyk7qmVNl2kTSXdTfGzmBgN7NQ0BWJevIK4Q8uLvUC9ylfmsYcnSJNeZW3gtIcdvH5SftTddAMEbqEpu-cr24lD9/s640/IMG_20130420_081103_0.jpg" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Exposição de fotografias de astros no saguão do prédio 11 da Univates.</td></tr>
</tbody></table>
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgpPn1Xbyf2Cb-jB-mCEvw5pxnsigMTPKtfXChxMqa13tjdfhEJ4kUgkz9l_84nx20StSkvkcf0QpoE8OmdffbcdYXknOEevAQo8X6XvlcH4mHIePoprMOEz1Cg-Dttsdk4q6CppMkw_p8A/s1600/IMG_20130420_082540_0.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="480" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgpPn1Xbyf2Cb-jB-mCEvw5pxnsigMTPKtfXChxMqa13tjdfhEJ4kUgkz9l_84nx20StSkvkcf0QpoE8OmdffbcdYXknOEevAQo8X6XvlcH4mHIePoprMOEz1Cg-Dttsdk4q6CppMkw_p8A/s640/IMG_20130420_082540_0.jpg" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Prédio 11 da Univates, sede das palestras do EREA.</td></tr>
</tbody></table>
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiBQYJUIAFpfnsGkNMr6A6-oUspSlJ1LWUbq7-85OA9NibGsLv5YJj_EQxnKYg8B70OCs1t2GxJSqz2n55jxKLSRMY3CHZob5f_0pObnXUfA8b2-xN3AKWvB3p_KDcwUuphS5m15Uvc-Upj/s1600/IMG_20130420_084002_0.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="480" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiBQYJUIAFpfnsGkNMr6A6-oUspSlJ1LWUbq7-85OA9NibGsLv5YJj_EQxnKYg8B70OCs1t2GxJSqz2n55jxKLSRMY3CHZob5f_0pObnXUfA8b2-xN3AKWvB3p_KDcwUuphS5m15Uvc-Upj/s640/IMG_20130420_084002_0.jpg" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Palestra do Prof. Germano Bruno.</td></tr>
</tbody></table>
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjnTJoEFQIahRpLe6B-MxZ0K6Q3e-TfMflF0SCRswnOJxO0iKErowphsG85anzIJTkTczcKNFaB3FyHWnWAfjWhSPom_R_DRzb_42nD6bHgw00n45BZnKRyPGTiDR9yjongtu_ZxeYumlp4/s1600/IMG_20130420_101451_0.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="480" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjnTJoEFQIahRpLe6B-MxZ0K6Q3e-TfMflF0SCRswnOJxO0iKErowphsG85anzIJTkTczcKNFaB3FyHWnWAfjWhSPom_R_DRzb_42nD6bHgw00n45BZnKRyPGTiDR9yjongtu_ZxeYumlp4/s640/IMG_20130420_101451_0.jpg" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Foto dos participantes do EREA de Lajeado.</td></tr>
</tbody></table>
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjZ_C5EHEloZG6sbe7f063hMa_XxnUb4i52QNKghc9kqIqK8XuwwvfmFIxBgTuIrVM0LhYc64Pgfj9TfQ7J1HjO2cBLu-KDnXxN8wsugY0r6m65cJM1SthZdzOgwdENfvDbSq0pz6YYaf68/s1600/IMG_20130420_102427_0.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="480" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjZ_C5EHEloZG6sbe7f063hMa_XxnUb4i52QNKghc9kqIqK8XuwwvfmFIxBgTuIrVM0LhYc64Pgfj9TfQ7J1HjO2cBLu-KDnXxN8wsugY0r6m65cJM1SthZdzOgwdENfvDbSq0pz6YYaf68/s640/IMG_20130420_102427_0.jpg" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Prof. Germano Bruno e eu.</td></tr>
</tbody></table>
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjDN7vdF3ryw-F4860lYC8-P7w_VyJGcATSD9mTbs2g5_bXQl5OGkKvuhs2bnvK5jpOGU4BdmYYZN9jxSK7G3k_7AIbNN_eNJmpctCJ3F7uhdRyA3r_qf1GajxRoPgTdJCmfum8u8t7y5iz/s1600/IMG_20130420_103853_0.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="480" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjDN7vdF3ryw-F4860lYC8-P7w_VyJGcATSD9mTbs2g5_bXQl5OGkKvuhs2bnvK5jpOGU4BdmYYZN9jxSK7G3k_7AIbNN_eNJmpctCJ3F7uhdRyA3r_qf1GajxRoPgTdJCmfum8u8t7y5iz/s640/IMG_20130420_103853_0.jpg" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Palestra de encerramento proferida pelo Prof. Rodolfo Langhi.</td></tr>
</tbody></table>
Clube de Astronomia - Polihttp://www.blogger.com/profile/05431564986441082960noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7582351409509241009.post-1384868740383920852013-04-19T09:04:00.001-07:002013-04-19T19:28:24.202-07:00EREA Lajeado - 2º diaO segundo dia do 37º. Encontro Regional de Ensino de Astronomia começou logo cedo pela manhã. Na abertura das atividades, a palestra do Prof. Horácio Dottori, da Universidade Federal do Rio Grande do Sul (UFRGS) sobre Cosmologia. O assunto abordou as ideais gerais sobre o Universo: finito, infinito, estático, em expansão. Depois as ideias primitivas, de Aristóteles e Ptolomeu (terra no centro, universo finito, eterno, estático) até Aristarco (Grécia Antiga) e Copérnico (Idade Média), com a diferença do Sol no centro.<br />
<br />
O palestrante ainda referiu-se ao Renascimento, com as ideias de Universo de Galileu, Tycho Brahe, Kepler, a cosmologia newtoniana (gravitação), Cassini (tamanho do Sistema Solar) até Ole Romer, que determinou a finitude da velocidade da luz.<br />
<br />
Depois foi discutida a hipótese de o Universo ser homogêneo e finito. Mas as verificações de que pouco se observa do Universo (em torno de 5%, o resto é matéria/energia escura), que a matéria não está homogeneamente distribuída e a expansão acelerada, determinada em meados da década de 1990 refutam a hipótese supracitada.<br />
<br />
A seguir participei da oficina "Movimento aparente do Sol", ministrada pelo Prof. Odilon Giovannini Jr, da Universidade de Caxias do Sul (UCS). Foi apresentado um modelo físico de fácil construção, na qual pode-se ver o movimento do Sol em diferentes latitudes e períodos do ano, com destaque para os solstícios e equinócios. Uma ferramenta extremamente útil para o trabalho do professor na abordagem de latitudes, estações do ano e movimento solar, dentre outros temas.<br />
<br />
Pela tarde, participei da oficina do prof. Roberto Bozcko intitulada "Astronomia para s anos iniciais do Ensino Fundamental", onde mostrou que com materiais de baixíssimo custo como barbante, isopor e cartolina pode-se mostrar conceitos astronômicos sobre o Sistema Solar com a participação ativa dos alunos. Estações do ano, constelações e signos, movimentos da Terra, Sol e Lua (rotação, translação, precessão), eclipses foram abordados na oficina, além da demonstração de inúmeros erros que os livros didáticos trazem acerca da Astronomia, principalmente em relação aos movimentos dos astros e fases da Lua, geralmente abordados em relação ao hemisfério norte, oposto do nosso.<br />
<br />
Encerrando a tarde teve vez a oficina da Profa. Maria de Fátima Saraiva, do Departamento de Astronomia do Instituto de Física da UFRGS, versando sobre a Expansão do Universo. A lei de Hubble apontou para a expansão do cosmos, sendo que a velocidade do afastamento das galáxias (prova da lei) é proporcional à distância das mesmas. E esta velocidade tem como limite a da luz. Uma atividade simples, porém esclarecedora, demonstra que quanto mais longe a galáxia (tomando como referência a nossa, por exemplo), o distanciamento é maior.<br />
<br />
Na manhã deste sábado será encerrado o EREA.<br />
<br />
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiyhGnEbN6k7YY3j2IYzGQL2aKHZgxDuEZkmQ6ZnYb_qOrfsbRriKR0c5fwLdsrULyQzYwXl0bXvuKEn4HIUloUlpNJ0-NHZIec0MiNMAVOJfKuoayoNHCk_M5oecUcnVnq0Wdu6X9tIJ4d/s1600/IMG_20130419_084027_0.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="480" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiyhGnEbN6k7YY3j2IYzGQL2aKHZgxDuEZkmQ6ZnYb_qOrfsbRriKR0c5fwLdsrULyQzYwXl0bXvuKEn4HIUloUlpNJ0-NHZIec0MiNMAVOJfKuoayoNHCk_M5oecUcnVnq0Wdu6X9tIJ4d/s640/IMG_20130419_084027_0.jpg" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Palestra do Prof. Dottori sobre Cosmologia.</td></tr>
</tbody></table>
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEheOpgWP3at1FsP2Pi2xQ6sMnjVJ04DIr0KQu59ZsE43NnDZBNeL8m8oi2L34sdxhaFHaZ016y2HcB_s_OJzM0T5mFgqLCtjPaOZi4s-3xboq4uAi-0b_rvzA7BQf1mQN31uRjIfzePcL5k/s1600/IMG_20130419_105116_0.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="480" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEheOpgWP3at1FsP2Pi2xQ6sMnjVJ04DIr0KQu59ZsE43NnDZBNeL8m8oi2L34sdxhaFHaZ016y2HcB_s_OJzM0T5mFgqLCtjPaOZi4s-3xboq4uAi-0b_rvzA7BQf1mQN31uRjIfzePcL5k/s640/IMG_20130419_105116_0.jpg" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Prof. Odilon Giovaninni abrdando o modelo para demonstrar a inclincção do eixo da Terra e as estações do ano.</td></tr>
</tbody></table>
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjErjJbp9ggt6kGudbt7kYcYA4bWgvAhvjp2YMJ_Y4LZrFxgdpbqmbsPGD9kwJtP6Ntw-4g3FJJ4VTOG8YURI9D7yAmXt9V7K9vmoHhXZtbjh2CLN_b1wgS-bq6Tfg1fr00g0q-hL-DMqs1/s1600/IMG_20130419_110115_0.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="480" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjErjJbp9ggt6kGudbt7kYcYA4bWgvAhvjp2YMJ_Y4LZrFxgdpbqmbsPGD9kwJtP6Ntw-4g3FJJ4VTOG8YURI9D7yAmXt9V7K9vmoHhXZtbjh2CLN_b1wgS-bq6Tfg1fr00g0q-hL-DMqs1/s640/IMG_20130419_110115_0.jpg" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Oficina desenvolvida sobre Movimento Aparente do Sol (MAS) está à disposição no You Tube.</td></tr>
</tbody></table>
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjmlAWjjq3NAiJVnb-0La4Dseb4iHx9snAPEMKr2m_lV2XK7RZRAIWjXID34MoT5u0gMqXQM4lX3NaVtp-y1e9CKRq8ymZ_vMzFziRD8J78t34LC9GvYYiCQ2mBd78_QPl0ecuWdb1jaTFN/s1600/IMG_20130419_110528_0.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="480" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjmlAWjjq3NAiJVnb-0La4Dseb4iHx9snAPEMKr2m_lV2XK7RZRAIWjXID34MoT5u0gMqXQM4lX3NaVtp-y1e9CKRq8ymZ_vMzFziRD8J78t34LC9GvYYiCQ2mBd78_QPl0ecuWdb1jaTFN/s640/IMG_20130419_110528_0.jpg" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Material para confecção de modelo para o MAS.</td></tr>
</tbody></table>
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgauFreQ8UdEoTYTgtSiYF2eXP78GCdltpBNXUb2Esru5KBifFwaZWaTOOeR39F9k8_8nNOWYNqEKcO0qajnL98IgZ2Nu7Yc9AbpSXhc7LcizzXnVeXxyhX1BW6nC6g90YgichpkTYk7VLu/s1600/IMG_20130419_113317_0.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="480" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgauFreQ8UdEoTYTgtSiYF2eXP78GCdltpBNXUb2Esru5KBifFwaZWaTOOeR39F9k8_8nNOWYNqEKcO0qajnL98IgZ2Nu7Yc9AbpSXhc7LcizzXnVeXxyhX1BW6nC6g90YgichpkTYk7VLu/s640/IMG_20130419_113317_0.jpg" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Modelo da oficina do MAS pronto.</td></tr>
</tbody></table>
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgjc_7dO-sct2cnFcjPo-EtkTjKnujfhqw9DDyTAwa24aT-yVHg1UjvZlAXaAKZP7yQ2uYgRS5D3AtlJmmW27h19eZzEyBl8fj8xUqSZEhpB9GpkA-hl-3GTdYT9ox3nPAeUqaMjszsL__F/s1600/IMG_20130419_140548_0.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="480" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgjc_7dO-sct2cnFcjPo-EtkTjKnujfhqw9DDyTAwa24aT-yVHg1UjvZlAXaAKZP7yQ2uYgRS5D3AtlJmmW27h19eZzEyBl8fj8xUqSZEhpB9GpkA-hl-3GTdYT9ox3nPAeUqaMjszsL__F/s640/IMG_20130419_140548_0.jpg" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Prof. Roberto Bozcko, uma carreira toda dedicada ao ensino da Astronomia. </td></tr>
</tbody></table>
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjy8PsaEkSkYdrH-SDMbOWCac7osMeYDvlQ7nOAYApTieqNGIbM0OaCa0e1BYYonpgp736hUt9c68uKSKwjxh0-J-rIlNbcrjYuJTfSGs_VVc-JHv9qoPtHZecVsLz1NjoluD92EXkBuJBI/s1600/IMG_20130419_143542_0.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="480" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjy8PsaEkSkYdrH-SDMbOWCac7osMeYDvlQ7nOAYApTieqNGIbM0OaCa0e1BYYonpgp736hUt9c68uKSKwjxh0-J-rIlNbcrjYuJTfSGs_VVc-JHv9qoPtHZecVsLz1NjoluD92EXkBuJBI/s640/IMG_20130419_143542_0.jpg" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Prof. Bozcko simulando o Sistema Solar com a participação dos professores na oficina de Astronomia para o Ensino Fundamental.</td></tr>
</tbody></table>
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgIIsvbYvo-O0247XdmQb-zb5ErT32EgC-nhpFwv7-4mUFIxAgyJxS0IzKnye_7cceIScT6lPRJfdemikN09QPEI106Xg83g_4tqtPdrt11AqYMGoh9Eff3oGdC2uAy7bRQjii_Qac-TaHi/s1600/IMG_20130419_162918_0.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="480" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgIIsvbYvo-O0247XdmQb-zb5ErT32EgC-nhpFwv7-4mUFIxAgyJxS0IzKnye_7cceIScT6lPRJfdemikN09QPEI106Xg83g_4tqtPdrt11AqYMGoh9Eff3oGdC2uAy7bRQjii_Qac-TaHi/s640/IMG_20130419_162918_0.jpg" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Profa. Fátima na oficina da Expansão do Universo.</td></tr>
</tbody></table>
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhwYHxJe_-noU-l1Zzn3xmTR6pQ7tURGtKdfQEtLymN3BsVvlYYvv1TNqqy2fcUZsj3u2sCEiMtE3QETK_NCEy1hV57w_u7przjYszqRHo-SW7mucn0izTrn8yWewnChg2_xs7BiS7Azckj/s1600/IMG_20130419_175331_0.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="640" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhwYHxJe_-noU-l1Zzn3xmTR6pQ7tURGtKdfQEtLymN3BsVvlYYvv1TNqqy2fcUZsj3u2sCEiMtE3QETK_NCEy1hV57w_u7przjYszqRHo-SW7mucn0izTrn8yWewnChg2_xs7BiS7Azckj/s640/IMG_20130419_175331_0.jpg" width="480" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Atividade prática que simula a expansão da galáxia, demonstrada pelo maior afastamento das galáxias mais distantes.</td></tr>
</tbody></table>
<div>
<br /></div>
Clube de Astronomia - Polihttp://www.blogger.com/profile/05431564986441082960noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7582351409509241009.post-8761444179105558602013-04-18T17:48:00.002-07:002013-04-18T17:48:21.582-07:00EREA Lajeado 2013 - 1º. diaNeste dia 18 de abril tivemos a abertura de mais uma edição do Encontro Regional de Ensino de Astronomia o EREA, sediado na Univates, em Lajeado, Rio Grande do Sul. Relato aqui o que acompanhei neste dia de estreia.<br />
<br />
Na abertura ocorreu a palestra do Prof. Dr. Ramachristina Teixeira, da Universidade de São Paulo (USP), intitulado "Observando o céu e construindo o conhecimento". Inicialmente, a fala do palestrante abordou a forma que o conhecimento é adquirido pelo homem, pela observação da natureza e dedução de regras e montagem de modelos. A seguir, uma passagem pela história, desde a pré-história e a inocência do homem primitivo e seu universo mágico, passando pelas primeiras civilizações e a complexidade sobre-humana para explicar o Universo místico; a Grécia Antiga e a compreensão do mundo através da razão, onde eram questionados a finitude da Terra.<br />
<br />
Na Idade Média tem-se a influência religiosa e a desconstrução do conhecimento helênico, seguido das ideias de Tomás de Aquino (Deus onipesente), Copérnico, Giordano Bruno, Brahe, Galileu, Kepler, Newton, até mais recentemente com Hubble, Friedmann (Universo em expansão) e Lemaitre (Big Bang).<br />
<br />
À tarde teve vez a oficina da montagem do Galileoscópio, espécie de luneta que foi adquirida com recursos federais e que é distribuída gratuitamente às escolas sob organização da OBA (Olimpíada Brasileira de Astronomia . Depois de montadas, os professores participantes foram para a rua a fim de observar objetos terrestres para testar as lunetas.<br />
<br />
Pelo turno vespertino, um coquetel foi oferecido aos participantes pela Univates no terraço do prédio 12, onde fica também o telescópio da universidade. Ali foi apresentado o software Stellarium, um simulador de céu noturno e também foram identificadas pelo Prof. João Canalle algumas constelações.<br />
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgMiYCuNEsnUeFOHtQCIOdShIaWKbX3tCZIcGoTtGaZ3q77WQQleSy6OtU-73kJdqvLKeJKnzfDMuwrhwuJFcHWW6HUModUczl8QI2m9gnU9ix5KeqA0nnyXuIIbMcgBLUiPK1ONJmN-CKs/s1600/IMG_20130418_100415_0.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="480" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgMiYCuNEsnUeFOHtQCIOdShIaWKbX3tCZIcGoTtGaZ3q77WQQleSy6OtU-73kJdqvLKeJKnzfDMuwrhwuJFcHWW6HUModUczl8QI2m9gnU9ix5KeqA0nnyXuIIbMcgBLUiPK1ONJmN-CKs/s640/IMG_20130418_100415_0.jpg" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Cerimônia de abertura do EREA de Lajeado.</td></tr>
</tbody></table>
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj6PZay8mIZwEPQJeG_smSB4d6NNrORtJYuAUDZHn__oBiH9a4LhzPZQ9ofR7wfLhB2DR0WLDDwP7Ly5cW8gDsgH17rewsQ8yPDoj5NtpatkI3Lm218561qyRCAcxMkBxAAtwqfn7VgV4sY/s1600/IMG_20130418_104247_0.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="480" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj6PZay8mIZwEPQJeG_smSB4d6NNrORtJYuAUDZHn__oBiH9a4LhzPZQ9ofR7wfLhB2DR0WLDDwP7Ly5cW8gDsgH17rewsQ8yPDoj5NtpatkI3Lm218561qyRCAcxMkBxAAtwqfn7VgV4sY/s640/IMG_20130418_104247_0.jpg" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Palestra de abertura do prof. Ramachristina Teixeira (USP).</td></tr>
</tbody></table>
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgQotLEiWV_NQFkES-nMeRHePoki_IauX9VI0esY0tU-LCdjpd4xIV4Yaegou2mfGpJZ4D3bMuAEy1unBcsaK4uDPV9i5Eoazfhg7SUNyPc_2_wt22vy6_IkeFDBsZyIVIfJNjH0vzbwUjg/s1600/IMG_20130418_161347_0.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="480" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgQotLEiWV_NQFkES-nMeRHePoki_IauX9VI0esY0tU-LCdjpd4xIV4Yaegou2mfGpJZ4D3bMuAEy1unBcsaK4uDPV9i5Eoazfhg7SUNyPc_2_wt22vy6_IkeFDBsZyIVIfJNjH0vzbwUjg/s640/IMG_20130418_161347_0.jpg" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Oficina de montagem dos galileoscópios.</td></tr>
</tbody></table>
<span id="goog_545661405"></span><span id="goog_545661406"></span><br />
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEif0CMUL6WKSgwBRpsttnKwcrqElBOspxUapQwWW54xxCyOg1kgbm264qUBTvkCTxD_hpdg6ja6D3Vw1oLlgReJI3nYs50Yctg9mOlPcLpELtC0Z_NjFkPp0_iWLlTp-TdJCWvti5mjTeAN/s1600/IMG_20130418_163504_0.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="480" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEif0CMUL6WKSgwBRpsttnKwcrqElBOspxUapQwWW54xxCyOg1kgbm264qUBTvkCTxD_hpdg6ja6D3Vw1oLlgReJI3nYs50Yctg9mOlPcLpELtC0Z_NjFkPp0_iWLlTp-TdJCWvti5mjTeAN/s640/IMG_20130418_163504_0.jpg" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Professores no lado de fora testando suas lunetas.</td></tr>
</tbody></table>
Clube de Astronomia - Polihttp://www.blogger.com/profile/05431564986441082960noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7582351409509241009.post-61867049297873267202013-03-31T07:23:00.000-07:002013-03-31T07:23:10.472-07:00Inclinação do eixo de rotação dos planetas<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="http://sphotos-a.ak.fbcdn.net/hphotos-ak-prn1/150398_577417288948733_1380008265_n.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="http://sphotos-a.ak.fbcdn.net/hphotos-ak-prn1/150398_577417288948733_1380008265_n.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Fonte: Astronomiaaqui/Facebook</td></tr>
</tbody></table>
<br />
<br />
A inclinação do eixo de rotação dos planetas influencia diretamente nos dias e nas estações do ano, por exemplo. Vejamos o caso de Mercúrio. Como a inclinação é de apenas um de´cimo de grau, temos apenas duas estações: verão e inverno. Já a Terra com seus 23º, há as quatro estações (ou seja, as estações ependem da inclinação do eixo de rotação e não da maior ou menor aproximação do planeta do Sol, como muitos entendem).<br />
<br />
Interessante o caso de Urano. Com o eixo de rotação formando um ângulo praticamente paralelo ao plano de translação, em um dos hemisférios será <i>para sempre </i>dia e no outro, <i>para sempre </i>noite.<br />
<br />
Por fim, Vênus é o único planeta cujo sentido de rotação é o horário.Clube de Astronomia - Polihttp://www.blogger.com/profile/05431564986441082960noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7582351409509241009.post-54228027221537054242013-03-02T12:52:00.003-08:002013-03-02T12:52:59.538-08:00Para refletir...<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://sphotos-c.ak.fbcdn.net/hphotos-ak-prn1/154420_188664577941048_346396184_n.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="640" src="http://sphotos-c.ak.fbcdn.net/hphotos-ak-prn1/154420_188664577941048_346396184_n.jpg" width="640" /></a></div>
<br />Clube de Astronomia - Polihttp://www.blogger.com/profile/05431564986441082960noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7582351409509241009.post-84119809379773848432013-03-02T12:51:00.001-08:002013-03-02T12:51:34.909-08:00Entrega dos Certificados da OBA<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
Todos os alunos da escola que fizeram a prova da Olimpíada Brasileira de Astronomia receberam seus certificados. Parabéns a todos e 2013 reserva mais um desafio!<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg0dKA1FB2LJKnv5huD9Cib1sPxrKS3QZuZTJqKOsJT4EsPRaRZUiNCwzuDOKRAdndi24NGylhYOFBkq2yzX_CBREQ9yxO3IW6CG4_rEIOVYs1lTmtiQ6PbNiU1DpNwTzgIyyN-vvBQR-Mm/s1600/2012-10-29+09.08.19.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="480" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg0dKA1FB2LJKnv5huD9Cib1sPxrKS3QZuZTJqKOsJT4EsPRaRZUiNCwzuDOKRAdndi24NGylhYOFBkq2yzX_CBREQ9yxO3IW6CG4_rEIOVYs1lTmtiQ6PbNiU1DpNwTzgIyyN-vvBQR-Mm/s640/2012-10-29+09.08.19.jpg" width="640" /></a></div>
<br />Clube de Astronomia - Polihttp://www.blogger.com/profile/05431564986441082960noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7582351409509241009.post-88424107684093357032013-03-02T12:25:00.001-08:002013-03-02T12:25:33.116-08:00Abril tem EREA em Lajeado<br />
Em abril teremos a 37a. edição do EREA (Encontro Regional de Ensino de Astronomia), que será sediado em Lajeado, no Vale do Taquari, entre os dias 18 e 20. O evento ocorrerá na Univates. Confira a notícia.<br />
<br />
<div style="text-align: center;">
***************************************************************************</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
<i><b>Univates sediará Encontro Regional de Educação em Astronomia</b></i></div>
<div style="text-align: center;">
<i><br /></i></div>
<i>No período de 18 a 20 de abril, a Univates sediará o Encontro Regional de Educação em Astronomia (Erea), evento realizado em nível nacional desde 2009. A atividade busca promover a capacitação de professores dos Ensinos Fundamental e Médio sobre questões envolvendo o ensino de Astronomia, mobilizar as escolas e professores da região para disseminarem a cultura científica e contribuir para a formação continuada de professores na área de ensino de Ciências e de Astronomia.</i><br />
<br />
<i>Serão dois dias de atividades realizadas durante os três turnos. No terceiro dia, encerrando o evento, as atividades ocorrerão apenas durante o turno da manhã. Serão realizados palestras, oficinas, observações astronômicas e minicursos. Os ministrantes serão pesquisadores de reconhecimento nacional na área, como o coordenador nacional da Olimpíada Brasileira de Astronomia (OBA), professor doutor João Batista Canalle.</i><br />
<br />
<i>Durante o Encontro Regional de Educação em Astronomia, também será realizada a exposição de astrofotografias que atualmente integram o acervo do Observatório Didático Astronômico da UNESP/Bauru. Os participantes do encontro poderão aproveitar a oportunidade para contemplar diversas paisagens celestes. A atividade ocorre, no período entre os dias 15 e 30 de abril, no saguão do Prédio 11.</i><br />
<br />
<i>Além da Univates e da OBA, o evento conta com o apoio do curso de Ciências Exatas da Univates, da Secretaria de Educação de Lajeado, da Associação dos Secretários Municipais de Educação do Vale do Taquari, do Conselho Nacional de Desenvolvimento Científico e Tecnológico, da Fundação de Amparo à Pesquisa do Estado do Rio Grande do Sul, da 3a Coordenadoria Regional de Educação, da Sociedade Astronômica Brasileira, do Clube de Astronomia Amadora de Lajeado, do Governo do Estado do Rio Grande do Sul, do Ministério da Ciência, Tecnologia e Inovação e do Governo Federal do Brasil.</i><br />
<br />
<br />
<div style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0cm; padding: 0px; text-align: justify;">
<strong style="margin: 0px; padding: 0px;">Confira a programação completa</strong></div>
<div style="background-color: white; font-family: Verdana; font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0cm; padding: 0px; text-align: justify;">
<br /></div>
<table border="1" cellpadding="4" cellspacing="0" style="background-color: white; border-collapse: collapse; color: #666666; font-family: Verdana; font-size: 15px; line-height: 21px; margin: 0px; padding: 0px; text-align: justify; width: 643px;"><colgroup style="margin: 0px; padding: 0px;"><col style="margin: 0px; padding: 0px;" width="312"></col><col style="margin: 0px; padding: 0px;" width="313"></col></colgroup><tbody style="margin: 0px; padding: 0px;">
<tr style="border: none; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left;" valign="TOP"><td style="border: none; font-size: 12px; margin: 0px; padding: 0px;" width="312"><div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0.8em; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">18 de abril (quinta-feira)</span></div>
</td><td style="border: none; font-size: 12px; margin: 0px; padding: 0px;" width="313"><div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0.8em; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<br /></div>
</td></tr>
<tr style="border: none; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left;" valign="TOP"><td style="border: none; font-size: 12px; margin: 0px; padding: 0px;" width="312"><div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0.8em; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">8h30min às 9h30min</span></div>
</td><td style="border: none; font-size: 12px; margin: 0px; padding: 0px;" width="313"><div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0.8em; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">Credenciamento</span></div>
</td></tr>
<tr style="border: none; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left;" valign="TOP"><td style="border: none; font-size: 12px; margin: 0px; padding: 0px;" width="312"><div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0.8em; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">9h30min às 10h</span></div>
</td><td style="border: none; font-size: 12px; margin: 0px; padding: 0px;" width="313"><div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0.8em; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">Intervalo</span></div>
</td></tr>
<tr style="border: none; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left;" valign="TOP"><td style="border: none; font-size: 12px; margin: 0px; padding: 0px;" width="312"><div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0.8em; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">10h às 10h30min</span></div>
</td><td style="border: none; font-size: 12px; margin: 0px; padding: 0px;" width="313"><div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0.8em; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">Abertura: Coordenador Nacional da OBA, parceiros regionais, Clube de Astronomia Amadora de Lajeado e Pró-Reitoria de Extensão</span></div>
</td></tr>
<tr style="border: none; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left;" valign="TOP"><td style="border: none; font-size: 12px; margin: 0px; padding: 0px;" width="312"><div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0.8em; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">10h30min às 12h</span></div>
</td><td style="border: none; font-size: 12px; margin: 0px; padding: 0px;" width="313"><div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0.8em; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">Palestra de abertura: Observando o céu e construindo o conhecimento - Ministrante: Dr. Ramachrisna Teixeira (IAG/USP)</span></div>
</td></tr>
<tr style="border: none; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left;" valign="TOP"><td style="border: none; font-size: 12px; margin: 0px; padding: 0px;" width="312"><div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0.8em; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">12h às 14h</span></div>
</td><td style="border: none; font-size: 12px; margin: 0px; padding: 0px;" width="313"><div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0.8em; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">Almoço / Atividade opcional: Determinação da declinação magnética da Terra - Ministrante: Luís Galileu Gall Tonelli</span></div>
</td></tr>
<tr style="border: none; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left;" valign="TOP"><td style="border: none; font-size: 12px; margin: 0px; padding: 0px;" width="312"><div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0.8em; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">14h às 15h45min</span></div>
</td><td style="border: none; font-size: 12px; margin: 0px; padding: 0px;" width="313"><div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0.8em; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">Oficina: Montagem e funcionamento do galileoscópio – Ministrante: Dr. João Batista Canalle (UERJ) – 3,5h (Todos os professores devem fazer esta oficina, pois todas as escolas participantes receberão um galileoscópio.)</span></div>
</td></tr>
<tr style="border: none; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left;" valign="TOP"><td style="border: none; font-size: 12px; margin: 0px; padding: 0px;" width="312"><div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0.8em; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">15h45min às 16h15min</span></div>
</td><td style="border: none; font-size: 12px; margin: 0px; padding: 0px;" width="313"><div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0.8em; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">Intervalo / Exposição de fotografias astronômicas – AYA, Astrônomos Amadores</span></div>
</td></tr>
<tr style="border: none; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left;" valign="TOP"><td style="border: none; font-size: 12px; margin: 0px; padding: 0px;" width="312"><div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0.8em; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">16h15min às 18h</span></div>
</td><td style="border: none; font-size: 12px; margin: 0px; padding: 0px;" width="313"><div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0.8em; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">Continuação da oficina</span></div>
</td></tr>
<tr style="border: none; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left;" valign="TOP"><td style="border: none; font-size: 12px; margin: 0px; padding: 0px;" width="312"><div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0.8em; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">18h às 20h</span></div>
</td><td style="border: none; font-size: 12px; margin: 0px; padding: 0px;" width="313"><div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0.8em; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">Observação Astronômica/Stellarium (com apoio do Clube de Astrônomos Amadores de Lajeado)</span></div>
</td></tr>
<tr style="border: none; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left;" valign="TOP"><td style="border: none; font-size: 12px; margin: 0px; padding: 0px;" width="312"><div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0.8em; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">19 de abril (sexta-feira)</span></div>
</td><td style="border: none; font-size: 12px; margin: 0px; padding: 0px;" width="313"><div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0.8em; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<br /></div>
</td></tr>
<tr style="border: none; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left;" valign="TOP"><td style="border: none; font-size: 12px; margin: 0px; padding: 0px;" width="312"><div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0.8em; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">8h30min às 10h</span></div>
</td><td style="border: none; font-size: 12px; margin: 0px; padding: 0px;" width="313"><div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0.8em; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">Palestra II – Estrutura em grande escala do Universo - Ministrante: Dr. Horácio Alberto Dottori (Ufrgs)</span></div>
</td></tr>
<tr style="border: none; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left;" valign="TOP"><td style="border: none; font-size: 12px; margin: 0px; padding: 0px;" width="312"><div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0.8em; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">10h às 10h30min</span></div>
</td><td style="border: none; font-size: 12px; margin: 0px; padding: 0px;" width="313"><div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0.8em; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">Intervalo com observação Solar</span></div>
</td></tr>
<tr style="border: none; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left;" valign="TOP"><td style="border: none; font-size: 12px; margin: 0px; padding: 0px;" width="312"><div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0.8em; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">10h30min às 12h</span></div>
</td><td style="border: none; font-size: 12px; margin: 0px; padding: 0px;" width="313"><div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0cm; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">Oficinas III:</span></div>
<div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0cm; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">A) Relógio de Sol – Ministrante: Dr. João Batista Canalle (UERJ)*</span></div>
<div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0cm; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">B) Movimento aparente do Sol e dos planetas – Ministrante: Dr. Odilon Giovanini Jr. (UCS) - 30 vagas</span></div>
<div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0cm; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">C) Atividades práticas sobre a expansão e a idade do Universo – Ministrante: Dra Maria de Fátima Saraiva (Ufrgs) - 40 vagas</span></div>
<div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0.8em; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">D) Astronomia para os Anos Iniciais do Ensino Fundamental - 40 vagas</span></div>
</td></tr>
<tr style="border: none; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left;" valign="TOP"><td style="border: none; font-size: 12px; margin: 0px; padding: 0px;" width="312"><div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0.8em; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">12h às 14h</span></div>
</td><td style="border: none; font-size: 12px; margin: 0px; padding: 0px;" width="313"><div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0.8em; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">Almoço</span></div>
</td></tr>
<tr style="border: none; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left;" valign="TOP"><td style="border: none; font-size: 12px; margin: 0px; padding: 0px;" width="312"><div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0.8em; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">14h às 15h45min</span></div>
</td><td style="border: none; font-size: 12px; margin: 0px; padding: 0px;" width="313"><div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0cm; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">Oficinas IV:</span></div>
<div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0cm; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">A) Movimento aparente do Sol e dos planetas - Ministrante: Dr. Odilon Giovannini Jr. (UCS) – 30 vagas</span></div>
<div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0cm; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">B) Astronomia para os Anos Iniciais do Ensino Fundamental - 40 vagas</span></div>
<div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0cm; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">OU</span></div>
<div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0cm; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">Minicursos:</span></div>
<div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0cm; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">A) Estações do Ano, Eclipses, Fases da Lua, Solstícios e Equinócios (3,5 h) - Ministrante: Dr. Eugênio Reis (MAST/MCT) - 50 vagas</span></div>
<div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0.8em; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">B) Construção de foguetes - equipe Univates (3,5h) - 40 vagas</span></div>
</td></tr>
<tr style="border: none; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left;" valign="TOP"><td style="border: none; font-size: 12px; margin: 0px; padding: 0px;" width="312"><div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0.8em; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">15h45min às 16h15min</span></div>
</td><td style="border: none; font-size: 12px; margin: 0px; padding: 0px;" width="313"><div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0.8em; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">Intervalo com observação solar</span></div>
</td></tr>
<tr style="border: none; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left;" valign="TOP"><td style="border: none; font-size: 12px; margin: 0px; padding: 0px;" width="312"><div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0.8em; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">16h15min às 18h</span></div>
</td><td style="border: none; font-size: 12px; margin: 0px; padding: 0px;" width="313"><div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0cm; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">Oficinas V:</span></div>
<div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0cm; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">A) Atividades práticas sobre a expansão e a idade do Universo - Ministrante: Dra Maria de Fátima Saraiva (Ufrgs) - 40 vagas</span></div>
<div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0cm; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">B) Comparações entre os volumes dos Planetas e do Sol - Ministrante: Dr. João Batista Canalle (UERJ)*</span></div>
<div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0cm; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">OU</span></div>
<div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0.8em; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">Continuação dos minicursos</span></div>
</td></tr>
<tr style="border: none; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left;" valign="TOP"><td style="border: none; font-size: 12px; margin: 0px; padding: 0px;" width="312"><div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0.8em; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">18h às 20h</span></div>
</td><td style="border: none; font-size: 12px; margin: 0px; padding: 0px;" width="313"><div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0.8em; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">Observação Astronômica/Stellarium (com apoio do Clube de Astrônomos Amadores de Lajeado)</span></div>
</td></tr>
<tr style="border: none; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left;" valign="TOP"><td style="border: none; font-size: 12px; margin: 0px; padding: 0px;" width="312"><div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0.8em; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">20 de abril (sábado)</span></div>
</td><td style="border: none; font-size: 12px; margin: 0px; padding: 0px;" width="313"><div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0.8em; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<br /></div>
</td></tr>
<tr style="border: none; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left;" valign="TOP"><td style="border: none; font-size: 12px; margin: 0px; padding: 0px;" width="312"><div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0.8em; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">8h30min às 10h</span></div>
</td><td style="border: none; font-size: 12px; margin: 0px; padding: 0px;" width="313"><div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0.8em; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">Palestra: Astronomia nas diferentes culturas com ênfase na astronomia indígena - Dr. Germano Bruno Afonso</span></div>
</td></tr>
<tr style="border: none; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left;" valign="TOP"><td style="border: none; font-size: 12px; margin: 0px; padding: 0px;" width="312"><div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0.8em; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">10h às 10h30min</span></div>
</td><td style="border: none; font-size: 12px; margin: 0px; padding: 0px;" width="313"><div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0.8em; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">Intervalo com observação Solar</span></div>
</td></tr>
<tr style="border: none; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left;" valign="TOP"><td style="border: none; font-size: 12px; margin: 0px; padding: 0px;" width="312"><div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0.8em; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">10h30min às 12h</span></div>
</td><td style="border: none; font-size: 12px; margin: 0px; padding: 0px;" width="313"><div style="font-size: 15px; line-height: 21px; margin-bottom: 0.8em; padding: 0px; text-align: justify !important;">
<span style="color: black;">Palestra de encerramento: Desafios e possibilidades da educação em Astronomia no Brasil – Dr. Rodolfo Langhi (UNESP/Bauru)</span></div>
</td></tr>
</tbody></table>
<br />
<br />
<br />
Fonte: Assessoria de Imprensa da Univates<br />
Clube de Astronomia - Polihttp://www.blogger.com/profile/05431564986441082960noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7582351409509241009.post-14654477185653377452012-11-08T16:26:00.000-08:002012-11-08T16:26:20.228-08:00Curso de AstronomiaIniciou no dia 24 de outubro o Curso de Astronomia no CEAAS. No segundo encontro, nesta última quarta-feira, iniciou-se a contrução do foguete de garrafas PET, que serão lançados na próxima semana. Veja as fotos.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi33AqBmlxVJcbY4O7QaBtvLb4mQXml-sRUNG98oFtPTbYnLVb6qGjelquAUrdfbIMTXAUs7EWNQoHhULgff04PpSxbWYRprhm_5jZapd-OS5FzQh2TLhZOPCcYRYTIHa7EiOU5_mWPswry/s1600/2012-11-07+18.36.03.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="480" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi33AqBmlxVJcbY4O7QaBtvLb4mQXml-sRUNG98oFtPTbYnLVb6qGjelquAUrdfbIMTXAUs7EWNQoHhULgff04PpSxbWYRprhm_5jZapd-OS5FzQh2TLhZOPCcYRYTIHa7EiOU5_mWPswry/s640/2012-11-07+18.36.03.jpg" width="640" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgImtWhSciIAgESoiNcKkbP_LlrlDaQYuJLzpMUZkJ_8sc9OA7uD5plCfPv13Wio0u85_zHVSepAP9uvLz_0vfGMfmhNA0s8uXAN-O0M-1mOIGWFqhqUGrofRYcLypWDxBqA7ACW3aBwBfF/s1600/2012-11-07+18.36.20.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="480" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgImtWhSciIAgESoiNcKkbP_LlrlDaQYuJLzpMUZkJ_8sc9OA7uD5plCfPv13Wio0u85_zHVSepAP9uvLz_0vfGMfmhNA0s8uXAN-O0M-1mOIGWFqhqUGrofRYcLypWDxBqA7ACW3aBwBfF/s640/2012-11-07+18.36.20.jpg" width="640" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi23IMHmnwsI-26NoXQ2_rfN8SWLqifNGxHKvjDHBgMwvnXjAqJ5Tfx_exs6Ckbd8Z2fEeRHUa7bw78VM9wH9LycYZ2qSdOm8pm8dRuyO-55nZM1AHYMN63MwO6an9iU-9I44DCPR__QjjI/s1600/2012-11-07+18.37.05.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="480" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi23IMHmnwsI-26NoXQ2_rfN8SWLqifNGxHKvjDHBgMwvnXjAqJ5Tfx_exs6Ckbd8Z2fEeRHUa7bw78VM9wH9LycYZ2qSdOm8pm8dRuyO-55nZM1AHYMN63MwO6an9iU-9I44DCPR__QjjI/s640/2012-11-07+18.37.05.jpg" width="640" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj4tXpyTSOEbqKZnT3Pr7pdUysNdphQS25y4CjOCv66K_nde2RsOXNsUv5KRUhznX7jrmbmnhbTizCHWTS5ah3e5D0bPwSS6SElWVo13CTtEUPndVyrwSyvZW2gJnbgLGtU4Z3nAhl9XRwR/s1600/2012-11-07+18.37.33.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="480" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj4tXpyTSOEbqKZnT3Pr7pdUysNdphQS25y4CjOCv66K_nde2RsOXNsUv5KRUhznX7jrmbmnhbTizCHWTS5ah3e5D0bPwSS6SElWVo13CTtEUPndVyrwSyvZW2gJnbgLGtU4Z3nAhl9XRwR/s640/2012-11-07+18.37.33.jpg" width="640" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgcb0W9N4lnEsEutgBKF_Q7A3N_E8xY9WLIeRbMbsH-Gc1knIMkQQK2Tc71HsKqgn8R3CN9Ln_ubQ5NfkvnI3nJU2Zn5wehPW-tsV_IzWIP-r_LujW-TZiE8ai1cpbEXPmXprnSANrfV53I/s1600/2012-11-07+18.37.54.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="640" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgcb0W9N4lnEsEutgBKF_Q7A3N_E8xY9WLIeRbMbsH-Gc1knIMkQQK2Tc71HsKqgn8R3CN9Ln_ubQ5NfkvnI3nJU2Zn5wehPW-tsV_IzWIP-r_LujW-TZiE8ai1cpbEXPmXprnSANrfV53I/s640/2012-11-07+18.37.54.jpg" width="480" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhqz6D8XgAyA7-Tav1JRSdGm1PjkD-VRHctlj5lI_TY8LIsJLIHZhWWsNTMg_G83zNvbVsCe49Ae8HsW6ZjuR81h9Yho5w-2j_yd1vlfbuGNt-Zd-m6j_7sD9x_luo6XxbXdFVlR6eJ0vLi/s1600/2012-11-07+18.38.38.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="480" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhqz6D8XgAyA7-Tav1JRSdGm1PjkD-VRHctlj5lI_TY8LIsJLIHZhWWsNTMg_G83zNvbVsCe49Ae8HsW6ZjuR81h9Yho5w-2j_yd1vlfbuGNt-Zd-m6j_7sD9x_luo6XxbXdFVlR6eJ0vLi/s640/2012-11-07+18.38.38.jpg" width="640" /></a></div>
<br />Clube de Astronomia - Polihttp://www.blogger.com/profile/05431564986441082960noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-7582351409509241009.post-75158193194661335952012-11-08T16:13:00.001-08:002012-11-08T16:13:17.097-08:00Vendo a LuaNo dia 19 de novembro o Galileoscópio doado pela Olimpíada Brasileira de Astronomia (OBA) foi colocado no pátio da escola e o alunos puderam ver a Lua nos seus detalhes, como mares e crateras. Veja as fotos:<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEic2W4r_B-Q_taBujlJCC0PqQeQRp5Kqbv2B5184aAh75DHzHV7ur_YAKydfghLbj0MSO89QJqTaG47MsNcNs9XLcsO3CB7KCORnfzaynmjD9EQEgQH1ySIzSdL8eMqRTtrWxbPKIVPif3L/s1600/2012-10-19+19.38.16.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="480" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEic2W4r_B-Q_taBujlJCC0PqQeQRp5Kqbv2B5184aAh75DHzHV7ur_YAKydfghLbj0MSO89QJqTaG47MsNcNs9XLcsO3CB7KCORnfzaynmjD9EQEgQH1ySIzSdL8eMqRTtrWxbPKIVPif3L/s640/2012-10-19+19.38.16.jpg" width="640" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj6R5zNYdEiYGOnZIiWf34UktDhUHcHlC1E01UaqZbMx0LG3ApX-TDpgRqSgBe3DyfMX4AjmbpEgqzgebsdGgFbqLD5hUtYd1H6qJ4d9yEpnEVA9sVrAGbaf9CGXGArjs40Hb0EeGUR22YX/s1600/2012-10-19+19.38.24.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="480" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj6R5zNYdEiYGOnZIiWf34UktDhUHcHlC1E01UaqZbMx0LG3ApX-TDpgRqSgBe3DyfMX4AjmbpEgqzgebsdGgFbqLD5hUtYd1H6qJ4d9yEpnEVA9sVrAGbaf9CGXGArjs40Hb0EeGUR22YX/s640/2012-10-19+19.38.24.jpg" width="640" /></a></div>
<br />Clube de Astronomia - Polihttp://www.blogger.com/profile/05431564986441082960noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7582351409509241009.post-6065835725267995532012-06-05T11:45:00.000-07:002012-06-05T11:45:13.495-07:00O Trânsito de Vênus<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhBferDprBVHGxB8KUBP43EoAQmx-PZjhhI23PjH1oQ43-EekDlmHdvpcdDjcSF-urBz9lZP_dDuWHf5nK2jaO2NhyphenhypheniVJ6S1FdYHD4uG8YEYzup5YmTx9tq3cv3pDC_giSJ89aVOva98zHW/s1600/photo_1338583073588-1-0.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhBferDprBVHGxB8KUBP43EoAQmx-PZjhhI23PjH1oQ43-EekDlmHdvpcdDjcSF-urBz9lZP_dDuWHf5nK2jaO2NhyphenhypheniVJ6S1FdYHD4uG8YEYzup5YmTx9tq3cv3pDC_giSJ89aVOva98zHW/s1600/photo_1338583073588-1-0.jpg" /></a></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br />
</div>A passagem de Vênus diante do Sol, nesta terça (05) e quarta-feira (06), um fenômeno excepcional que não voltará a acontecer em 105 anos, será uma oportunidade única para observar planetas distantes onde pode existir vida, afirmaram astrônomos.<br />
O fenômeno "nos dá a oportunidade de estudar com grande detalhe o que estamos observando muito mais longe (da nossa galáxia, a Via Láctea) e nos dá mais confiança em nossa capacidade para interpretar os sinais que detectamos", disse à AFP o astrônomo Rick Fienberg, da Sociedade Astronômica Americana (AAS, na sigla em inglês).<br />
<br />
A próxima passagem de Vênus entre o Sol e a Terra não voltará a acontecer até dentro de 105 anos, em 2117. Este tipo de trânsito ocorre aos pares em intervalos de oito anos e não voltam a aparecer em mais de um século. No século XXI, o último foi em 2004. Não houve nenhum no século XX.<br />
<br />
"A passagem de Vênus diante do Sol é exatamente o mesmo fenômeno que o telescópio (americano) Kepler capta ao orbitar outras estrelas, quando seus planetas transitam diante delas", explicou.<br />
<br />
No entanto, no caso destes exoplanetas, planetas distantes que orbitam em torno do Sol, "sua estrela não é mais do que um ponto de luz porque estão muito longe de nós e por isso é difícil ver o que acontece", disse o astrônomo Alan MacRobert, editor da revista Sky and Telescope.<br />
<br />
<div id="yui_3_4_0_1_1338921263475_550">Tudo o que se vê quando um planeta passa pela frente é uma suave redução do brilho da estrela, informou à AFP. (Y<em>ahoo! Noticias).</em></div><br />
<em>Links interessantes:</em><br />
<em>Nasa: <a href="http://venustransit.nasa.gov/2012/transit/index.php">http://venustransit.nasa.gov/2012/transit/index.php</a></em><br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjdc9Rb3RZIQkAsOLKtqbMazNgSTceESJsx4uP_wTt6aZFCcbvQLOOnZ5tEPGZ_1b5NUyNvisZ4KJK3ftk7ctUTpM_P09fkluvFQ8XtdKuyvQePYCUjI6Qgeg3UqwZRO8MWnR2SadngFHLf/s1600/Sem+t%C3%ADtulo.png" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="326" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjdc9Rb3RZIQkAsOLKtqbMazNgSTceESJsx4uP_wTt6aZFCcbvQLOOnZ5tEPGZ_1b5NUyNvisZ4KJK3ftk7ctUTpM_P09fkluvFQ8XtdKuyvQePYCUjI6Qgeg3UqwZRO8MWnR2SadngFHLf/s640/Sem+t%C3%ADtulo.png" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Onde o Trânsito de Vênus será visível na Terra. Fonte: NASA.</td></tr>
</tbody></table>Assista vídeos do fenônemo no canal do You Yube: <a href="http://www.youtube.com/user/2012VenusTransit">http://www.youtube.com/user/2012VenusTransit</a><br />
<br />
<a href="http://www.nso.edu/" rel="home" title="National Solar Observatory"><span>National Solar Observatory</span></a> - <a href="http://venustransit.nso.edu/live.html">http://venustransit.nso.edu/live.html</a>Clube de Astronomia - Polihttp://www.blogger.com/profile/05431564986441082960noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7582351409509241009.post-55328902423474405592012-05-12T17:54:00.000-07:002012-05-12T17:54:47.661-07:00Olimpíada Brasileira de Astronomia (OBA) - 2012Nesta sexta-feira, 11, foi realizado no Colégio Estadual Alcebíades Azeredo dos Santos a Olimpíada Brasileira de Astronomia, a OBA, que está na sua 15a. edição.<br />
<br />
Agradeço aqui a participação dos alunos do Ensino Fundamental e Médio e o apoio da equipe da escola para a realização da Olimpíada, nos turnos da manhã e tarde.<br />
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="http://perlbal.hi-pi.com/blog-images/333149/gd/133656578466/OLIMPIADA-DE-ASTRONOMIA.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="640" src="http://perlbal.hi-pi.com/blog-images/333149/gd/133656578466/OLIMPIADA-DE-ASTRONOMIA.jpg" width="450" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Cartaz da OBA 2012.</td></tr>
</tbody></table><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br />
</div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhiGAN6C0blRLYOGVti4nxKM4i-wus6oKcyCWrTS99i04ZknbmvcCjLg5Hj63YLkvzDih0avyWQDsWuYlO1SfObPZ2tvwBrC1dSPiLXxRH-UvtrZRfHw61GYLMhPLU-1K63CDt32MOR5Kmj/s1600/IMG_0034.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhiGAN6C0blRLYOGVti4nxKM4i-wus6oKcyCWrTS99i04ZknbmvcCjLg5Hj63YLkvzDih0avyWQDsWuYlO1SfObPZ2tvwBrC1dSPiLXxRH-UvtrZRfHw61GYLMhPLU-1K63CDt32MOR5Kmj/s1600/IMG_0034.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Alunos do turno da manhã na OBA.</td></tr>
</tbody></table><br />
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgaTFRbmlifuDughEIx6KQX07u_mjJfylxYEZrm906c4Zyx8A4GbNyuRlYgRh6layWDxthZmWdM_TXwDD2zZAvxZ1ns60MzFAjWd_YU4NgqK-W_BTJ8Gbm7OEnmCx3Fg8qT1yDJ8WTCSr1Y/s1600/IMG_0033.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; margin-bottom: 1em; margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgaTFRbmlifuDughEIx6KQX07u_mjJfylxYEZrm906c4Zyx8A4GbNyuRlYgRh6layWDxthZmWdM_TXwDD2zZAvxZ1ns60MzFAjWd_YU4NgqK-W_BTJ8Gbm7OEnmCx3Fg8qT1yDJ8WTCSr1Y/s1600/IMG_0033.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Alunos do turno da manhã na OBA.<br />
</td></tr>
</tbody></table><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg1QhobNwxr_s66gOQOY0QIbEjcKXa6I3vFkrZwZKnOmugmGiwnBB3jGYCAys6FGv8dYf8d-SMp_r_f5CmFBuqVA6INYHSTf49xnZtTCT7NaEqmbqDAQPr7Nl0N8OmEJbGgux7kcfNps6Pn/s1600/IMG_0038.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg1QhobNwxr_s66gOQOY0QIbEjcKXa6I3vFkrZwZKnOmugmGiwnBB3jGYCAys6FGv8dYf8d-SMp_r_f5CmFBuqVA6INYHSTf49xnZtTCT7NaEqmbqDAQPr7Nl0N8OmEJbGgux7kcfNps6Pn/s1600/IMG_0038.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Alunos do turno da tarde na OBA.</td></tr>
</tbody></table><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br />
</div>Clube de Astronomia - Polihttp://www.blogger.com/profile/05431564986441082960noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7582351409509241009.post-48999213672540923602012-05-09T14:18:00.000-07:002012-05-09T14:18:56.487-07:00Destaque para o blog no GaeAO blog Clube de Astronomia - Colégio Alcebíades está presente na lista das Instituições Astronômicas do Brasil do GaeA - Grupo de Apoio a Eventos Astronômicos do Ceará.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjTpGoyGncV2-RpVk0sJ2X-cijBXmIvp5lGtWtPmhS2p_ZCJ3vqToK1UDtwtoQixvWB3bRJM3Ka5kx4T0eoRGuH6lGVi7qo0fSQFPpupGCK-S9ybT4kuD6TQdmHvlkLUqUN6kB29P23Qtkg/s1600/Sem+t%C3%ADtulo.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="640" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjTpGoyGncV2-RpVk0sJ2X-cijBXmIvp5lGtWtPmhS2p_ZCJ3vqToK1UDtwtoQixvWB3bRJM3Ka5kx4T0eoRGuH6lGVi7qo0fSQFPpupGCK-S9ybT4kuD6TQdmHvlkLUqUN6kB29P23Qtkg/s640/Sem+t%C3%ADtulo.jpg" width="612" /></a></div><br />
Link: <a href="http://gaea-astronomia.blogspot.com.br/">http://gaea-astronomia.blogspot.com.br/</a>Clube de Astronomia - Polihttp://www.blogger.com/profile/05431564986441082960noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7582351409509241009.post-85780341615068960442012-05-05T16:13:00.000-07:002012-05-05T16:13:07.897-07:00Super-LuaO fenômeno da Super-Lua pode ser observado neste sábado. É um fenômeno que ocorre uma vez por ano, quando a Lua cruza a órbita terrestre e sempre é um belo espetáculo a ser visualizado. Segundo o Prof. Jorge Ducatti, do Departamento de Astronomia da UFRGS em entrevista à Rádio Gaúcha, a Lua estará 14% maior. Eis duas fotos, uma com a câmera no galileoscópio e outra direto com a câmera:<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhRd-MFv4vCjQkku5X8tFdq8QW_dlqFGcVkk3MIYKWxgnWZFzQL6zPfw84q-MPNAfTwfV_L2Y0hjEhvlCUlAUptAZJD3QUfbieAZyHJ2pHgquyWfleufxuOt9KQLsZ-Ig8djp7gpuKUDWis/s1600/IMG_0026.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhRd-MFv4vCjQkku5X8tFdq8QW_dlqFGcVkk3MIYKWxgnWZFzQL6zPfw84q-MPNAfTwfV_L2Y0hjEhvlCUlAUptAZJD3QUfbieAZyHJ2pHgquyWfleufxuOt9KQLsZ-Ig8djp7gpuKUDWis/s1600/IMG_0026.JPG" /></a></div><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEggRijp9s1D9yBGOxECQCrfyVozU1cWXuPrYL0V_odxOJ8mhW7jyvRk5uOxdcWf7YzZ26TsCKMo0de1Cug8BAdofAWh9ih1BVx1f_F_WzAHRpiJhIllEbqJxb1mTIe4Z984XzOua5Zae9Jt/s1600/IMG_0032.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEggRijp9s1D9yBGOxECQCrfyVozU1cWXuPrYL0V_odxOJ8mhW7jyvRk5uOxdcWf7YzZ26TsCKMo0de1Cug8BAdofAWh9ih1BVx1f_F_WzAHRpiJhIllEbqJxb1mTIe4Z984XzOua5Zae9Jt/s1600/IMG_0032.JPG" /></a></div>Clube de Astronomia - Polihttp://www.blogger.com/profile/05431564986441082960noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7582351409509241009.post-84208921761298472472012-05-04T10:48:00.000-07:002012-05-04T10:48:09.341-07:00Lançamento do foguete de sondagem FOG1KPAcompanhe o vídeo que gravei do lançemento do foguete FOG1KP, contendo experimentos selecionados pelos grupos formados no EREA der Pinhais. A base do lançamento foi no "mapa" do Paraná, no Parque Newton Freire Maia.<br />
<br />
Link: <a href="http://www.youtube.com/watch?v=PZe2hIz2WDo">http://www.youtube.com/watch?v=PZe2hIz2WDo</a>Clube de Astronomia - Polihttp://www.blogger.com/profile/05431564986441082960noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7582351409509241009.post-27562891298976329632012-05-01T05:30:00.002-07:002012-05-01T09:49:08.007-07:0026º EREA - dia 4 e último<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">Na segunda-feira ocorreram as últimas atividades do 26º EREA em Pinhais, Paraná. No primeiro momento, houve a visitação ao Miseu do Parque Newton Freire Maia nos seus mais diferentes ambientes e expreriências interativas. Sem dúvida, um local digno de ser verificado.</div><br />
Em seguida, palestra sobre '<em>Introdução à carga útil de foguete de sondagem"</em> com Oswaldo Loreda. O Brasl ança, em média 2 a 3 foguetes de sondagem, na Barreira do Inferno (RN). Os EUA, em cmparação, lançam em torno de 28 foguetes.<br />
<br />
Além disto, o Brasil já possui foguete classificado como produto comercial. Basicamente, os objetivos deste tipo de lançamento são de pesquisa em situções de microgravidade, experiências científicas, monitoramento e resgate dos foguetes. O primeiro foguete de sondagem nacional foi lançado em 2007, o VSB 30 V4 Operação Cumã II, em parceria com a Argentina.<br />
<br />
A seguir, os participantes foram divididos em grupos para prepararem experimentos para serem colocados no foguete a ser lançado pela equipe da empresa ACRUX Aerospace Technlogies, parceira do EREA de Pinhais. Amostras de formigas, creme dental, sangue, folhas e até memso <em>chips</em> de telefones celularrs foram aprsentados.<br />
<br />
Depois do intervalo para o almoço, foi feito o lançamento de dois foguetes. O primeiro, menor, decolou mas não foi recuperado, mas observando seu deslocamento pode-se determinar as condições de deslocamento das massas de ar. O segundo, cercado pela espectativa do lançamento e das recuperação das experiências, foi ao ar, calcançando em torno de 600 metros, enfrentando uma aceleração de 20g (20 vezes o valor da gravidade, no valor de 9,81 m/s2).<br />
<br />
Enquanto os vídeos do lançamento eram editados, foi realizada uma atividade prática sobre as órbitas dos planetas, com o Prof. Canalle, dismistificando os livros didáticos que em geral associam órbitas muito elipticas (excentricidade alta) para os deslocamentos dos corpos celestes. sabe-se que os planetas do sistema solar transladam em torno do Sol em órbitas quase circulares (baixa excentricidade).<br />
<br />
Por fim, podemos ver os vídeos dos lançamentos, tanto dos paticipantes que cederam suas imagens como o que foi gravado por uma câmera acoplada ao foguete. Simplesmente espetaculares.<br />
<br />
E assim chegou-se ao final de mais um EREA, a sua 26a, edição, com a participação pela primeira vez, de alunos, pais e professores de todas as regiões do país, a grande maioria hospedada no alojamento do parque, o que facilitou o congraçamento de todos e a formação de novas amizades e futuras parcerias. Mais uma vez, o evento foi marcante e organizado. E fica a expectativa do reencontro em futuros EREA's.<br />
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhsNYA9FFzBy_AbFjDYExaozDU-5HzQ7f0s0ZiSu-ibJ4c-prEDtQUI-1Z_0eLKJ-RTzYnEEeJtY80Bp2UBRWPrBq19D52pAOkm2knAOSfjqfL6DMb-1sIynxLj9BiGSE3t0GHqAFdUNRyq/s1600/Foto+0221.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhsNYA9FFzBy_AbFjDYExaozDU-5HzQ7f0s0ZiSu-ibJ4c-prEDtQUI-1Z_0eLKJ-RTzYnEEeJtY80Bp2UBRWPrBq19D52pAOkm2knAOSfjqfL6DMb-1sIynxLj9BiGSE3t0GHqAFdUNRyq/s1600/Foto+0221.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Pessoal na entrada do Parque, na espera do início das atividades.</td></tr>
</tbody></table><br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiZb9qPygBGWC7ZQHVy4TG_5mF3_zvzNM3wRrFO4RThY9-k9TJJaOgSqOwZ02uWl8-s0bV9swl8wS4FD83lMDs35YTmvULr_iVysQvWsTc9SY3ZOXTXiq_kQwsyTBIFgt301N_7pyoNlULw/s1600/Foto+0224.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiZb9qPygBGWC7ZQHVy4TG_5mF3_zvzNM3wRrFO4RThY9-k9TJJaOgSqOwZ02uWl8-s0bV9swl8wS4FD83lMDs35YTmvULr_iVysQvWsTc9SY3ZOXTXiq_kQwsyTBIFgt301N_7pyoNlULw/s1600/Foto+0224.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Participantes esperando o lançamento dos foguetes.</td></tr>
</tbody></table><br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjT2vRWDjixXexJaDsy5kXdxFoDJHFcvRpOCS62CygUT_kfr1nD8OYMphIsO7wuxs1UPNZykF5yfgkcVNJL3upCVdURVxZ-p72tCGgunP7L_Mnm7PTOkMbDdNLf6iFzuS9ztFjdWfBWLKId/s1600/Foto+0225.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjT2vRWDjixXexJaDsy5kXdxFoDJHFcvRpOCS62CygUT_kfr1nD8OYMphIsO7wuxs1UPNZykF5yfgkcVNJL3upCVdURVxZ-p72tCGgunP7L_Mnm7PTOkMbDdNLf6iFzuS9ztFjdWfBWLKId/s1600/Foto+0225.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Foguetes sendo preparados para o lançamento na estrutura que reproduz o mapa do Estado do Paraná.</td></tr>
</tbody></table><br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjVtUtNIUrytzxzVornl5pX7qAExKGqdFQE9lw1vqft4gyFpnhr6zKlNG-Jg5I6Mmrq7gwX9ojFm95L8SLVvGXK3f-Nqw5pzp-0I5GfldQkkLxt6gxOXUANVREfEfaC08h0_jpOb3vmkmZs/s1600/Foto+0227.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjVtUtNIUrytzxzVornl5pX7qAExKGqdFQE9lw1vqft4gyFpnhr6zKlNG-Jg5I6Mmrq7gwX9ojFm95L8SLVvGXK3f-Nqw5pzp-0I5GfldQkkLxt6gxOXUANVREfEfaC08h0_jpOb3vmkmZs/s1600/Foto+0227.jpg" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Carga útil do foguete recuperada e amostras dos experimentos sendo retirada.</td></tr>
</tbody></table>Clube de Astronomia - Polihttp://www.blogger.com/profile/05431564986441082960noreply@blogger.com0